162 / 473
TBB Dergisi 2012 (102)
Nimet ÖZBEK HADİMOĞLU
161
III. Olağan Telsikte Aranan Yerleşme Niyeti ile İkamet Şartı Arasın-
daki İlişki
Olağan telsik yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılmasında kişi-
nin yerine getirmesi gereken koşullardan biri de,
“Türkiye’de yerleşmeye
karar verdiğini davranışları ile teyit etmektir”
(TVK m. 11/1-c).
46
Bu ko-
şuldan ne anlaşılacağı TVK Yönetmeliği’nde, “Türkiye’de yerleşmeye
karar verdiğini; Türkiye’de taşınmaz mal edinmek, iş kurmak, yatırım
yapmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma iznine
tâbi olarak bir iş yerinde çalışmak ve benzeri davranışlarla teyit etmiş
olmak veya Türk vatandaşı ile evlenmek, ailece müracaat etmek, daha
önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba, kardeş ya da çocuk
sahibi olmak veya
eğitimini Türkiye’de tamamlamak
” şeklinde açıklan-
mıştır (m. 15/1-d).
TVK Yönetmeliği’nin anılan bu hükmü uyarınca, kişinin eğitimi-
ni Türkiye’de tamamlaması, yerleşme niyetinin göstergelerinden biri
olarak kabul edilecek; ama ilgili, Türkiye’de eğitimini sürdürürken
TVK Yönetmeliği m. 71/1-ç nedeniyle vatandaşlık başvurusunda bu-
lunamayacaktır; Yönetmeliğin ifadesiyle
“başvurusu kabul edilmeyecek-
tir”
(TVK Yönetmeliği m. 16/2-c). Çünkü Yönetmelik,
“yerleşme niye-
tiyle Türkiye’de ikamet etme”
yi, bir başka deyişle,
“kişinin ülkede yerleşme
iradesini gösteren şekilde oturmasını aramaktadır”
.
47
Her ne kadar yerleş-
me niyeti ile ikamet etme şartları arasında bir bağlantı olduğu kuşku
götürmez ise de, TVK’nda olağan telsik yoluyla Türk vatandaşlığının
kazanılmasında aranan şartların birbirinden bağımsız olduğu kabul
edilmelidir.
48
Bunun aksinin kabulü, iyi ahlâklı olmayı sağlıklı olmak
koşuluna bağlamak gibi TVK’nda öngörülmemiş bir sonuca varmamı-
za neden olur.
46 TVK’nun gerekçesinde, bu şarta ilişkin olarak, “Yabancı, Türkiye’de yerleşmeye
karar verdiğini evlenmek, aile birliği sağlamak, taşınmaz mal edinmek, ticaret ve
iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, yatırım, sermaye aktarımı gibi davranışlarla
teyit etmiş olmalıdır”, ifadelerine yer verilmiştir.
47 Doğan, s. 67. Farklı yönde: “Yönetmelikte “yerleşme niyetini göstermeyen” ifade-
siyle, telsik şartlarına uyum sağlanmıştır”: Turhan/Tanrıbilir, s. 58. “Türkiye’ye
yerleşme niyetini gösterecek davranışlar içinde bulunma, zaten vatandaşlığa alın-
manın bir şartı iken, bazı kişiler için önceden, gerekçeyle, karine olarak bu şartın
bulunmadığını kabul etmenin isabeti tartışılabilir”: Tanrıbilir, s. 37.
48 Bu yönde bkz. Erdem, s. 96.