TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Cengiz Topel ÇİFTÇİOĞLU

155

ölüm cezasının infazını yaşama hakkının istisnası olarak kabul etmiş-

tir. Ancak 28.04.1983 tarihinde imzaya açılarak 01.03.1985 tarihinde

yürürlüğe giren Sözleşme’ye ek 6 no’lu Protokol ile savaş veya çok

yakın savaş tehlikesi dışında zamanlar için ölüm cezası kaldırılmıştır.

03.04.2002 tarihli Sözleşme’ye ek 13 no’lu Protokol ise, 6 no’lu Protokol

ile belirlenmiş olan savaş veya çok yakın savaş tehlikesi istisnası da

dâhil ölüm cezasını her durumda kaldırmıştır

Ölüm cezası konusunda ülkemizde yıllardır devam eden tartışma-

lar sonucunda bu cezanın 3.8.2002 tarih ve 4771 sayılı Kanun’la ilk önce

“Savaş ve çok yakın savaş tehdidi halinde işlenmiş olan suçlar için öngörülen

idam cezaları hariç”

olmak üzere ve 14.07.2004 tarih ve 5218 sayılı Ölüm

Cezasının Kaldırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına

İlişkin Kanun’la mevzuatımızdan tamamen çıkartılmıştır. Türkiye’de

ölüm cezası son olarak 1984’te iki kişinin idam edilmesi şeklinde uy-

gulanmış 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 ara dönemleri hariç bırakılırsa

Türkiye’de 1965 yılından itibaren ölüm cezası infaz edilmemiştir

B-Meşru Müdafaa

Haksız bir saldırıya karşı insanın kendisini savunması şayet sa-

vunma da zorunluluk varsa, saldırganı öldürme hakkını da vermek-

tedir. Yaşamı tehdit altında olan bir rehineyi kurtarmak için kasten

ateş edilmesi AİHS m. 2/2-a’ ya uygundur. Söz konusu madde kamu

görevlisi olmayan kişiler bakımından da , yasama organının meşru

müdafaaya ilişkin düzenlemeleri bu maddeye uygun hale getirme-

si yükümlülüğünü öngörmektedir. Bu düzenleme ancak söz konusu

maddedeki koşullar altında bir kişinin öldürülmesini hukuka uygun

saymaktadır. Sözleşme bakımından meşru savunma kişinin cebir ve

şiddete karşı korunması ile sınırlanmıştır. Bu nedenle malı-mülkiyeti

korumak için adam öldürme sözleşmeye uygun değildir. Ancak yeni

TCK. m. 25/1’de meşru savunma açısından herhangi bir hakkın ko-

runabileceği ifade edilmiştir. Polis Vazife ve Selahiyetleri Hakkında

Öztürk, Tezcan, Erdem, Sırma, Saygılar, Alan, s.93; Tezcan, Erdem, Sancakdar,

Önok, s.96; Demirbaş, s.522-523; Öztürk, Erdem, s.360; Dönmezer, Sulhi-Erman,

Sahir: Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısım Cilt: II İstanbul 1986 s.637 vd;

Odyakmaz, Zehra-Kaymak, Ümit-Ercan İsmail: Anayasa Hukuku İdare Hukuku

İstanbul 2011 s.187 .

Demirbaş, s.522-523; Çakmak/Makale, s.165.