TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Cengiz Topel ÇİFTÇİOĞLU

157

istenmeyen bir sonuç olarak ortaya çıkan ölüm olayı söz konusudur.

Başka bir ifadeyle hukuka uygun bir güç kullanımına bağlı kast olun-

mayan bir sonuç olarak ortaya ölüm meydana gelmektedir. Yani bu

istisnalar, öldürmeye peşinen izin verilen durumları değil yaşamın ka-

sıtlı olmayan izalesini, belirli şartlarda yaşamı koruma yükümlülüğün

ihlali saymayan kurallar olarak düzenlenmiştir

Burada anlaşılamayan istisna, yakalamak amacıyla adam öldür-

mektir. Ölüm cezası kaldırıldığına göre yakalanan bir sanığı yargıla-

dıktan sonra dahi verilebilecek en ağır ceza müebbet hapis cezası iken

yakalama yapabilmek için böyle bir istisnanın konulması anlaşılabilir

bir durum değildir. AİHM burada öldürme kastıyla hareket edileme-

yeceğini kabul etmektedir. Mahkeme kamu görevlilerin kasıtlı davra-

nışlarına bağlı pek çok ihlal kararı vermiştir. Mahkeme’nin, Kaya/Tür-

kiye (22729/93), Güleç/Türkiye(21593/93) , Ergi/Türkiye(23818/94),

Taş/Türkiye (24396/94), Gül/Türkiye (22676/93), Çiçek/Türkiye

(25704/94) ve Akdeniz/Türkiye(23954/94) kararları bu konuda örnek

olarak gösterilebilir

IV- Yaşama Hakkı Kapsamında Özellik Arz Eden Bazı Sorunlar

A-Ölüm Oruçları

İnsan özgür iradesine rağmen bazı işlem ve eylemler yapmaya

zorlanamaz. Bu bağlamda 1998 tarihli Hasta Hakları Yönetmeliği has-

tanın rızasına büyük önem vermiş ve m. 24’de

“Tıbbi müdahalelerde

hastanın rızası aranır”

kuralını koymuş, m. 25’de de

“Tedaviyi reddetme

ve durdurma hakkı”

tanımıştır. Ölüm orucuna başlayan kişi başlangıçta

hasta olmadığına göre hasta muamelesine tabi tutulması da mümkün

değildir. Kişi, kendi hayatı konusunda yine ve ancak kendisi karar

verebilir. Burada önemli olan husus iradenin sağlıklı olup olmadığı-

dır. Bir şüpheli veya sanığın sivil itaatsizlik hakkını kullanarak özgür

iradesiyle ölüm orucuna başlaması yasaklanabilecek bir durum de-

ğildir. Fakat hekimin sağlıklı bir karar verme durumunda olmayan

Tezcan, Erdem, Sancakdar, Önok, s.97; Öztürk, Tezcan, Erdem, Sırma, Saygılar,

Alan, s.94; Çakmak/Makale s.166.

Öztürk, Tezcan, Erdem, Sırma, Saygılar, Alan, s.94-95; Cengiz, Demirağ, Ergül,

Mcbride, Tezcan, s.11; Çakmak/Makale s.174.

Öztürk, Tezcan, Erdem, Sırma, Saygılar, Alan, s.95.