278 / 465
TBB Dergisi 2012 (103)
Mutlu KAĞITCIOĞLU
277
tidir
53
. Vesayet işlemi (onay işlemi) ve vesayet denetimine tabi tutulan
işlem (onanan işlem) ilişkisi iptal davası bakımından önemlidir. Onay
işlemi ile onanan işlemin bir bütün olarak mı görüleceği, yoksa ayrı bi-
rer hukuki varlık olarak mı değerlendirilecekleri hususu Fransız idare
hukukunda tartışmalıdır
54
.
Coşkun
, bu işlemlerin tek bir işlem oldu-
ğunu ve birleşme işlem olarak değerlendirildiğini ileri sürmektedir
55
.
Türk hukukunda onama işleminin yerinden yönetim kuruluşunun iş-
leminin yürürlüğe girmesini sağlayan ve ondan ayrı bir işlem olması
nedeniyle, iptal davasının konusunu oluşturabileceği görüşleri bulun-
maktadır
56
. Aynen onama bakımından ise aynen onay işleminin iptal
davasına konu olamayacağı belirtilmektedir
57
.
Danıştay’ın vesayet işlemlerinde vesayet makamının onayına su-
nulan işlemlerin kesin işlem olduğu, vesayet makamının onay işlemi-
nin ise asıl işlemin tamamlayıcısı olduğundan hareketle vesayet maka-
mının tasdik kararına karşı açılan davaları reddetmiştir
58
. Danıştay’ın
onay işlemini yapıldığı anda kesin ve icrai nitelikte işlemler olduğu ve
iptal davasına konu oluşturabileceği yönünde kararı da vardır
59
.
Danıştay bir üst makamın onayına sunulan bir kısım işlemleri
kesin olmayan işlemler olarak nitelendirmiştir; Danıştay’a göre, ilçe
trafik komisyonu kararları tek başına idari davaya konu olabilecek ni-
telikte kesin ve yürütülmesi zorunlu işlem niteliği taşımamaktadır
60
.
Bir başka kararında Danıştay, atama işleminin gerekli onay alınarak
tamamlanmış ve uygulamaya konulmaya hazır hale getirilmiş olması
53
Onar, s.622; Günday’a göre ise idari vesayet yetkisi, merkezi idare tarafından
temsil edilen devlet tüzel kişiliğinden ayrı bir tüzel kişiliğe ve özerk iradeye sa-
hip olan yani merkezi idareden ya da merkez kabul edilen kamu tüzel kişisinden
bağımsız olarak işlemler tesis etmeye yetkili olan yerinden yönetim kuruluşları
üzerinde kullanılır, Günday, s.85.
54
Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s.124-125; Sezginer, s.80 vd.
55
Erkut, İdari İşleminKimliği, s.124, dp.68, Sabri Coşkun, İdarenin İdari Denetiminde
İdari (Yönetsel) Vesayet, Ankara 1976, s.31.
56
Onar, s.625; Sezginer, s.81; Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s.126, Gerçekten de bu tür
işlemler, onay öncesinde tüm unsurları ile oluşmuş ve hukuken varlık kazanmış-
tır; sadece yasal bir zorunluluğun yerine getirilmesi gerekmektedir ki, bu da işle-
min hukuki geçerliliği ile değil, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ile ilgili
bir zorunluluktur.
57
Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s.127.
58
Kaya, s.257; “D11D, E. 71/3449, K. 73/1166, KT. 14.5.1973, DD, 1974, sy. 12-13, s.482-
483; D11D, E. 79/665, K. 79/3992, KT. 8.11.1979, DD, 1980, sy. 38-39, s.368-369.”
59
Erkut, İdari İşlemin Kimliği, s.127, dp. 93; DİDDK. T.04.10.1985, E.1985/10, K.
1985/103.
60
Da. 8D. T. 09.04.2003 tarih, E. 2002/2340, K. 2003/1650.