TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Zeki YILDIRIM / Ekrem ÇETİNTÜRK

Öte yandan, yeni Türk Ceza Kanunu’nun hazırlanma sürecinde

de sürekli göz önünde bulundurulan kusur ilkesi, ceza yaptırımının,

ancak işlediği fiilden dolayı kişinin kınanabilmesi durumunda uygu-

lanabilmesini ifade etmektedir. Bu ilke, bir yandan işlediği fiil dolayı-

sıyla kusurlu olmayan bir kimseye ceza verilemeyeceğini ifade ettiği

gibi; diğer yandan faile kusurundan daha ağır bir cezanın uygulanma-

sını yasaklar. Bu bakımdan, salt netice sorumluluğu, kusur ilkesiyle

bağdaşmamaktadır

Esasen ülkemizde karşılıksız çek keşide etme suçuyla ilgili ola-

rak yaşanan tartışmaların temelini bu suçun failinin objektif sorumlu

olduğunun kabul edilmiş olmasıdır. Bu objektif sorumluluk anlayışı,

Anayasa’nın 38. maddesinde düzenlenen, yalnızca sözleşmeden do-

ğan bir yükümlülüğün yerine getirememesinden dolayı özgürlükten

alıkonulamayacağı şeklindeki ilkenin de hayata geçmesini engellemiş-

tir. Bu nedenle kanımızca da isabetli bir şekilde karşılıksız çek suçu,

kasıtla işlenen bir suç haline getirilmediği sürece Anayasa’ya aykırılı-

ğın devam edeceği belirtilmiştir

E. GENEL HUKUK SİYASETİ AÇISINDAN

Hukuk sisteminde her bir belgenin değişik derecelerde hukuki

önem ve değeri bulunmaktadır. Ancak bir hukuk devletin mahkeme ila-

mının üzerinde hukuki değer verilebilecek bir belge bulunmamaktadır.

Yine hukuki belgeler arasında noterler tarafından düzenlenen belgele-

rin de hukuk sisteminin onlara verdiği önem nedeniyle özel bir konum-

ları bulunmaktadır. Noter tarafından düzenlenen hukuki işlemlere ait

belgelerin kesin delil niteliği bulunmakta (HUMK.m.295/I; NK.M.82/I)

ve bu belgeler sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli sayılmaktadır.

Adalet Komisyonu Raporundan.

“

3167 sayılı Yasa’nın 16. maddesinin birinci fıkrası suçlarda objektif sorumluluk esası

benimsenerek düzenlenmiştir. Yargıtay’da bugüne kadar objektif sorumluluk kapsamında

uygulamasını sürdürmüştür. Düzenlenen çekin karşılığı yoksa suç oluşmuştur. Bunun

dışında yargıcın subjektif değerlendirme ve araştırmaları kuralı objektif sorumluluk kap-

samından çıkarmaz. Objektif sorumluluk nedeniyle 16. maddenin birinci fıkrasına göre

oluşacak suç da “ödememe” ya da “ödeyememe”durumlarının araştırılması sözkonusu

değildir. Bilerek ve kasden ödemeyenle, iyiniyetle hareket edilerek ödeyememe durumlarını

ayırmaya imkan tanımayan bir düzenleme Anayasa’nın 38. maddesine aykırılık oluştu-

rur. Karşılıksız çek suçu, kasıtla işlenen bir suç haline getirilmediği sürece Anayasa’ya

aykırılıktan kurtulamaz.” (Haşim Kılıç’ın Karşı Oy yazısı)