217 / 505
Mükellefe İadesi Gereken Vergilerde Faiz Uygulanması
216
Bu yeni düzenlemenin kapsamına artık yargı kararları uyarınca
iade edilecek vergiler de girmektedir. Eski düzenlemede, hesaplanan
faizin “
120 nci madde hükümlerine göre red ve iadesi gereken vergi ile birlik-
te mükellefe
” ödeneceği hükme bağlanmıştı. Bu durumda da ancak ver-
gi hataları kapsamında iade edilecek vergilerde faiz ödenmesi müm-
kün olabiliyordu. Çünkü VUK’un 120. maddesine göre iade edilecek
vergiler ancak, hata düzeltme kapsamında fazla veya yersiz olarak
tahsil edilen vergiler olmaktadır. Oysa yeni düzenlemede fazla veya
yersiz tahsil edilen vergilerin “
hesaplanan faiz ile birlikte, 120 nci madde
hükümlerine göre mükellefe red ve iade
” edileceği hükme bağlanmıştır. Bu
düzenleme ile iade edilecek vergilerin sadece hata kapsamında tahsil
edilen vergiler olması şartı kaldırılmış olmaktadır. Hataen veya hata
dışında herhangi bir sebeple fazla veya yersiz tahsil edilen vergilerin
iadesinde faiz uygulanacaktır. VUK’un 120. maddesine yapılan atıf ise
verginin iadesindeki usûle ilişkin olmaktadır. Buna göre VUK’un 120.
maddesinde düzenlenen, düzeltme fişinin tebliği, düzeltmeye daya-
nak teşkil edecek belgeler, tebliğden itibaren bir yıl içinde müracaat
edilmediğinde hakkın sakıt olması gibi hususlar vergi iadesi prosedü-
ründe dikkate alınacaktır.
Vergi iadelerinde faizin işlemesine ilişkin başlangıç tarihinin de-
ğişmesi olumlu bir gelişme olsa da, faiz işlemesinin duracağı süre ba-
kımından herhangi bir değişiklik olmaması, olumsuz bir durumdur.
Doktrinde, (idarenin kusurundan kaynaklanan hallerde) fazla veya
yersiz tahsilde mükellefin ödediği vergileri, ödeme tarihi ile iade tarihi
arasında geçen süre için işleyecek faiziyle birlikte geri alması gerekti-
ği ileri sürülmektedir
149
. Düzeltme fişinin tebliğinden itibaren de iade
gecikebilmektedir. Bu bakımdan düzeltme fişinin mükellefe tebliği ile
iade arasında zaman farkı bulunmamalıdır
150
.
2)Vergi kanunları uyarınca iadesi gereken vergiler:
Bu durumla
ilgili herhangi bir değişiklik bulunmayıp, aynen değişiklikten önceki
VUK’un 112/4. maddesindeki esaslar geçerlidir
151
. Buna göre “
ilgili
149
SONSUZOĞLU, s. 96; ÜSTÜN Ümit Süleyman,
Nasıl Bir Vergi Denetimi ve Vergi
Yargısı?
, İstanbul 2013, s. 140.
150
ÜSTÜN,
Denetim-Yargı
, s. 141.
151
“
Vergi kanunları uyarınca iadesi gereken vergilerin (örneğin katma değer vergisi iadeleri)
iadesinde ise 6322 sayılı Kanunla herhangi bir değişiklik yapılmadığından uygulamaya
aynı şekilde devam edilecek ve vergilerin gerekli bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihi