TBB Dergisi 105. Sayı

Ceza Muhakemesi Hukukunda Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı

384

şiler hakkında, ceza kovuşturması yapılamaz; ancak, çocuklara özgü

güvenlik tedbirleri uygulanabilir

Dolayısıyla hakkında kamu davası açılamayan 12 yaşını doldur-

mamış çocuk, ceza verilmesine yer olmadığı kararına konu edilemez.

Kanun 13-15 yaş aralığında olup fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını

algılayamaması veya davranışlarını yönlendirme yeteneğinin yete-

rince gelişmemiş olması halinde fail hakkında ceza verilmesine yer

olmadığı kararı verileceğini öngörmüştür

(TCK m. 31/2). 13-15 yaş

aralığında olup işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayan

veya davranışlarını yönlendirme yeteneği gelişen çocuk ile 16-18 yaş

aralığındaki çocuklar hakkında ise işledikleri fiil nedeniyle ceza veril-

mesine yer olmadığı kararı verilmez. Bu kişilerle ilgili yasadaki ceza

indirimleri uygulanır. Uygulamada suça sürüklenen çocuklardan 13-

15 yaş aralığında olanların, işledikleri fiilin hukuki anlam ve sonuç-

larını algılama veya davranışlarını yönlendirme yeteneğinin gelişimi

Çocuklara özgü güvenlik tedbirleri 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu’ nun “Ko-

ruyucu ve destekleyici tedbirler” başlıklı 5 nci maddesinin birinci fıkrasında şöyle

sayılmıştır:

(1) Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunması-

nı sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak

tedbirlerdir. Bunlardan;

a) Danışmanlık tedbiri, çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere

çocuk

yetiştirme

konusunda;

çocuk

lara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol gös-

termeye,

b) Eğitim tedbiri, çocuğun bir eğitim kurumuna gündüzlü veya yatılı olarak devamına; iş

ve meslek edinmesi amacıyla bir meslek veya sanat edinme kursuna gitmesine veya meslek

sahibi bir ustanın yanına yahut kamuya ya da özel sektöre ait işyerlerine yerleştirilmesine,

c) Bakım tedbiri, çocuğun bakımından sorumlu olan kimsenin herhangi bir nedenle göre-

vini yerine getirememesi hâlinde, çocuğun resmî veya özel bakım yurdu ya da koruyucu

aile hizmetlerinden yararlandırılması veya bu kurumlara yerleştirilmesine,

d) Sağlık tedbiri, çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması ve tedavisi için gerekli

geçici veya sürekli tıbbî bakım ve rehabilitasyonuna, bağımlılık yapan maddeleri kullanan-

ların tedavilerinin yapılmasına,

e) Barınma tedbiri, barınma yeri olmayan

çocuk

lu kimselere veya hayatı tehlikede olan

hamile kadınlara uygun barınma yeri sağlamaya yönelik tedbirdir.

“1.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK’ nın 31. Maddesinin “Fiili işledi-

ği sırada 12 yaşını doldurmamış olan çocukların cezai sorumluluğu yoktur” yönündeki

hükmü ile aynı Kanun’ un 7. maddesi nazara alınarak, kayden “24.11.1991” doğumlu

olup, suç tarihi olan “16.1.2003” tarihinde 12 yaşını bitirmediği anlaşılan sanık hakkında,

5271 sayılı CMK’ nın 223. maddesinin 3. fıkrasının (a) bendi uyarınca yaş küçüklüğü

nedeniyle “kusurunun bulunmaması dolayısıyla ceza verilmesine yer olmadığına” karar

verilmesinde yasal zorunluluk bulunması…”

, Yarg. 1. CD, 03.10.2005, E. 2004/13155,

K. 2005/11110,

www.hukukturk.com,

Erişim Tarihi: 28.08.2010.