TBB Dergisi 106. Sayı

TBB Dergisi 2013 (106)

Ertuğrul YUVALI

101

Farklı niteliklere sahip işçiler arasında ücret bakımından farklı

miktarlar belirlemek elbette mümkündür

. Zira eşit ücret kanunda da

açıkça hükme bağlandığı gibi aynı veya eşit değerde işler bakımından

söz konusudur

. Bu itibarla öğrenim derecesi, yaş, kıdem gibi objektif

ve kabiliyet, çalışkanlık, beceriklilik gibi sübjektif nedenlere dayana-

rak işçiler arasında farklı ücret uygulamalarına gitmek eşitlik ilkesine

aykırılık değildir

Bu hususla ilgili olarak Avrupa Birliği Hukukunda birçok düzen-

leme öngörüldüğünü belirtelim. Bu düzenlemelere kısaca bakıldığın-

da konumuz bakımından öncelikle “75/ 117 Sayılı Kadın ve Erkek

Çalışanlar Arasında Eşit Ücret İlkesinin Üye Devlet Hukuklarının Ya-

kınlaştırılmasına İlişkin Direktif” incelenmelidir.

Avrupa Konseyinin 10.02.1975 tarihli 75/117 sayılı Direktifi, kadın

ve erkek çalışanlara eşit ücret prensibinin uygulanması ve gerçekleşti-

rilmesi için mutlak bir biçimde yapılması gereken hususları düzenler.

Söz konusu Direktif Roma Antlaşmasında düzenlenen kimi haklara

daha ilerici bir içerik kazandırmaktadır

. Direktif eşit değerde iş için

eşit ücret ilkesini Avrupa Birliği Hukuku bakımından teminat altına

almaktadır. Eşit değerde işin tespitinde ise objektif kriterler öngör-

mektedir. Direktifin içeriği incelendiğinde; ücret eşitliği ilkesi, eşit iş

veya eş değerde olan iş için eşit ücret uygulaması, ücret kapsamına

asli ücret veya diğer tüm ödemelerin dahil olduğu ve ücretlendirme

şartlarında ve konularında cinsiyete dayanan her türlü ayrımcılığın

önlenmesi anlamına gelmektedir.

Direktifin ilk maddesinin ikinci fıkrasında ise “Özellikle, ücret

belirlemek için bir meslek sınıflandırması sisteminin kullanıldığı hal-

lerde cinsiyete dayalı herhangi bir ayırımcılığı ortadan kaldıracak şe-

kilde, kadın ve erkekler için aynı kritere dayandırılmalıdır” hükmü

öngörülmüştür. Yine Direktifin 2. maddesine göre, üye devletler eşit

değerde iş için eşit ücret ilkesinin uygulanmaması sebebiyle haksızlığa

Çelik, Nuri; İş Hukuku Dersleri, 25. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2012.

Tankut Centel, İş Hukukunda Ücret, İstanbul 1988, s. 142.; Tuncay, Eşit Davran-

ma, s. 175.

Tuncay, Eşit Davranma, s. 175.; Centel, s. 142.

Pir Ali Kaya, “Çalışma Hukukunda Eşitlik: Kavramsal Çerçeve, Uluslararası Bel-

gelerde ve Türk İş Hukukundaki Yeri”, Mercek, Nisan 2005, s. 149.