107 / 473
4857 Sayılı İş Kanunu’nun ve İlgili Mevzuatın Kadın İşçiler İle İlgili Hükümlerine Genel Bir Bakış
106
4 ) Kadın İşçilerin Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalıştırılması
Yasağı
Ağır ve tehlikeli işler, insan sağlığına zarar verebilecek nitelik-
te olduklarından, fiziksel yapı olarak erkeklere nazaran daha zayıf
olan kadınların bu nitelikteki işlerde çalıştırılmaları kadın sağlığı ba-
kımından sakıncalar doğurabilir
48
. Dolayısıyla kadın işçilerin bir ta-
kım ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmaları yasaklanmışken, bir takım
nispeten daha az tehlikeli işlerde çalıştırılmaları ise belirli koşullara
bağlanmıştır
49
.
Hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden sayılacağı İş Kanunu’nun 85.
maddesinin ikinci fıkrasında öngörüldüğü üzere Sağlık Bakanlığı’nın
görüşü alınmak suretiyle, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca
hazırlanacak yönetmelikle belirlenecektir
50
,
51
. Söz konusu yönetmelik
16 Haziran 2004 tarihinde yürürlüğe girmiştir
52
.
Söz konusu yönetmelik hükümlerine göre ise, hangi işlerin ağır
ve tehlikeli iş olarak addedileceği liste halinde düzenlenmiştir. Yö-
netmeliğin 9. maddesine göre, hangi işlerin ağır ve tehlikeli işlerden
sayılacağı, kadınlarla 16 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını bitirmemiş
genç işçilerin hangi çeşit ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri
48
Kandemir, s. 427.
49
AB’nin 76/207 sayılı Eşit İşlem Yönergesi de(Council Directive 76/207/EEC of
9 February 1976 On The İmplementation Of The Principle Of Equal Treatment
For Men and Women As Regards Access To Employment, Vocational Training
And Promotion and Working Conditions) üye devletlere işin niteliği veya çalış-
ma koşulları itibariyle cinsiyetin belirli olduğu mesleki faaliyetler veya mesleki
eğitim dallarını Direktifin kapsamı dışında bırakma yetkisi tanımıştır( md. 2/2).
Aynı yönde Avrupa Birliği Adalet Divanı da üye devletlerin kamu güvenliğini
sağlamak üzere bilhassa tehlike arz eden durumlarda ateşli silah taşıyan polis gö-
revlilerinin veya Kraliyet deniz Kuvvetlerindeki görevlerin sadece erkekler tara-
fından yapılabilmesini uygun bulmuştur. ( ATAD, C- 222/84, M. Jonston&Chief
Constable Of The Royal Ulstar Constabulary, 15.05.1986, kararın tam metni için
bkz.:
http://curia.europa.eu/jcms/jcms/j_6/,15.04.2010, 16.05).
50
4857 saylı İş Kanunu, 1475 saylı İş Kanunu’ndan farklı olarak, ağır ve tehlikeli
işlerin tespitinin tüzükle değil, yönetmelikle düzenlenmesini öngörmektedir.
51
Esasen 30.06.2012 Tarihinde kabul edilen 6331 sayılı İŞ Sağlığı ve Güvenliği Kanu-
nu İş Kanunu’nun 85. maddesini mülga etmiştir. Fakat Kanunda öngörülen Yö-
netmelikler henüz düzenlenmediğinden 6331 sayılı Kanunun geçici 2. maddesin-
de, 4857 sayılı Kanuna göre yürürlüğe konulan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı
olmayan hükümleri, bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye
kadar uygulanmaya devam olunur, hükmü öngörülmüştür. Dolayısıyla “Ağır ve
Tehlikeli İşler Yönetmeliği” halen yürürlüktedir.
52
“Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği” RG, 16.06.2004, No: 25494.