TBB Dergisi 106. Sayı

TBB Dergisi 2013 (106)

İsmet MAZLUM

327

hukuka uygunluk sebebi oluşturur. Bu durumda haksız fiil borç do-

ğurmaz ve sorumluluk gündeme gelmez. Sorumluluk olmadığı için-

de tazminat ve bundan indirim sebebi de söz konusu olmaz. Borçlar

Kanunu’nda düzenlenen rıza hukuka uygunluk sebebinin koşularını

taşımayan rızadır

C. Zarar Görenin Birlikte Kusuru

Zarar görenin makul bir insandan beklenen davranışta bulunma-

yarak zararın meydana gelmesinde veya artmasında etkili olmasına

birlikte kusur denir

. Bir başka ifadeyle zararın meydana gelmesin-

de veya artmasında zarara uğrayan kimse de kusurluysa, yani zarara

uğrayan kimse normal bir insanın kendi menfaatlerini korumak için

sakınması gerekli bir eylemde bulunmuşsa bu durumda birlikte kusu-

run varlığından söz edilir

Borçlar Kanunu’nun 52/1’e göre, zarar gören, zararın doğmasında

ya da artmasında etkili olmuş veya tazminat yükümlüsünün durumu-

nu ağırlaştırmış ise bu durumda hakim tazminattan belli bir oranda

indirim veya tamamen kaldırabilme yetkisine sahiptir. Bu düzenle-

meden hareketle zarar görenin kusurlu davranışının derecesine göre

birlikte kusurun varlığı iki tür etki gösterebilir;

İlk olarak, zarar görenin birlikte kusuru zararın meydana gelme-

sinde başlıca etken ise zarar verenin sorumluluğunun kalkması haklı

olarak kabul edilebilir. Bu durumda zarar verenin sorumluluğu için

gerekli olan fiille zarar arasında uygun illiyet bağının bulunmadığı

veya kesildiği söylenebilir

İkinci olarak da zarar görenin kusurlu davranışları ağır nitelikte

değilse, haksız fiil faili doğan zarardan sorumlu olacaktır. Ancak bu

durumda zarar görenin kusurlu davranışları hükmedilecek tazminat

miktarının indirilmesine ya da tazminat isteminin tamamen reddine

yol açacaktır

Kılıçoğlu, s. 413.

Tekinay, Selahattin/ Akman, Sermet/ Burcuoğlu, Haluk/ Altop, Atilla: Tekinay

Borçlar Hukuku, İstanbul, 1993, s.594 vd.

Reisoğlu, s. 172.

Oğuzman/Öz, s. 554; Kılıçoğlu, s. 413; Önen, s. 149.