65 / 473
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında İfade Özgürlüğü Kısıtlamaları
64
kullanılan dilin ileri düzeyde şiddete teşvik olarak değerlendirilebi-
leceğini de dikkate alarak Komisyon, Muhatap Devletin yetkililerinin,
mektupların yayınlanmasının milli güvenlik ve kamu emniyeti açı-
sından zararlı görme hakkına sahip olduğu görüşündedir. Komisyon,
derginin sahibi olarak başvuranın mektupların yayınlanması ile ilgi-
li görev ve sorumluluk üstlenmiş olduğu şeklinde fikir yürütmüştür.
Başvuranın mahkumiyeti ve hüküm giymesi, yetkililerin değerlendir-
me marjı kapsamında bir tepki olan milli güvenlik ve kamu emniyeti-
nin korunması yönünde zorunlu bir sosyal ihtiyaca cevaben yapılmış
orantılı işlemler olarak kabul edilebilecektir. Bu nedenlerle Komisyon
bu davada 10. Maddenin ihlal edilmemiş olduğu kanaatine varmıştır.”
Mahkeme’nin (AİHM) değerlendirmesi ise şöyledir: <<…Denetim
yetkisinin uygulanmasında Mahkeme müdahaleyi, suçlanan ifadeler
ve bunların ifade edildiği bağlam da dahil olmak üzere, davayı bir
bütün olarak ele alarak incelemelidir. İlk olarak müdahalenin “meş-
ru amaçlar ile orantılı” ve ulusal otoriteler tarafından anılan müdaha-
lenin meşru gösterilmesi için belirtilen gerekçelerin “ilgili ve yeterli”
olup olmadığı tespit edilmelidir. Bunu yaparken de Mahkeme, ulusal
otoritelerin Madde 10 kapsamında bulunan ilkelere uygun standartla-
rı uyguladığı ve ilgili bulguların kabul edilebilir bir değerlendirmesine
dayalı oldukları konusunda olumlu kanaate varmalıdır.
Başvuranın sahibi olduğu dergi vasıtasıyla bölücü propaganda
yapmak suçundan mahkum edilmiş olması nedeniyle, söz konusu
müdahaleler ayrıca basının bir siyasi demokrasinin düzgün şekilde
işlemesinin sağlanmasına ilişkin temel görevi bağlamında da dikka-
te alınmalıdır (birçok diğer otoritenin yanı sıra bkz. 8 Temmuz 1986
tarihli Lingens - Avusturya kararı, A Serisi, No. 103. s. 26, Madde 41;
ve yukarıda anılan Fressoz ve Roite kararı, s. …, Madde 45). Basının,
şiddet tehdidi karsısında milli güvenlik veya ülke bütünlüğünün ko-
runması veya asayişsizlik veya suçun engellenmesi amacıyla konmuş
olan sınırlamaları aşmaması kaydıyla, bölücü olanlar da dahil olmak
üzere, görüş ve siyasi hususlarda bilgi vermesi bir zorunluluktur. Ba-
sının, anılan bilgileri ve fikirleri bildirme zorunluluğunun yanı sıra,
halkın da bunları almaya hakkı vardır. Basın özgürlüğü, kamuoyuna
siyasi liderlerin fikir ve tutumlarının keşfedilmesi ve bunlara ilişkin bir
kanaat oluşturulması için en iyi araçlardan birini sağlamaktadır (bkz.
yukarıda anılan Lingens kararı, s. 26, Madde 41-42).