81 / 473
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında İfade Özgürlüğü Kısıtlamaları
80
demokratik bir toplumda gerekli olup olmadığına ilişkin olarak ise
Mahkeme, her şeyden önce basının demokratik bir toplumda oynadığı
‘bekçilik etme’ rolünü hatırlatmıştır. Her ne kadar basının bazı sınırları
aşmaması gerekse de, görevi kendi sorumluluk ve yükümlülüklerine
uygun bir biçimde yargı sisteminin işleyişi de dahil olmak üzere kamu-
yu ilgilendiren meseleler hakkında bilgi ve görüşleri iletmektir. Mah-
keme, Versay Temyiz Mahkemesinin gösterdiği gerekçeler konusunda
ikna olmamıştır. Söz konusu makalenin zaten kamunun ilgisini çek-
miş olan bir davaya ilişkin basın toplantısı üzerine bir rapor olduğunu
tespit etmiştir. Mahkeme, gazetecilerin bilgi vermede hangi raporlama
tekniklerini benimseyeceklerine milli mahkemeler değil basının karar
vereceğini vurgulamıştır. Mahkeme ayrıca, makalede konuşmaların
doğru bir biçimde raporlanmış olduğunu ve okuyucuların konuşma-
cıların ifadeleri ve gazetenin analizlerini birbirinden ayırt edebilmeleri
için çeşitli yerlerde tırnak işaretlerinin kullanıldığını kaydetmiştir. Üs-
telik ilgili ifadelerin kime ait olduklarını göstermek üzere her seferin-
de konuşmacının adına yer verilmiştir. Temyiz Mahkemesinin ‘garip’
zarfına ilişkin olarak gösterdiği gerekçeye ilişkin olarak Mahkeme, her
ne kadar gurur okşayıcı olmasa da bu tabirin basın toplantısının katı-
lımcılarından birine ait olduğunun belirtildiğini ve gazetecinin kendi-
sine ait olmadığını kaydetmiştir. Üstelik makale, söz konusu yargıçlara
ilişkin herhangi bir husumet gütmemektedir. Ayrıca Mahkeme, res-
mi görevlerini ifa eden kamu görevlileri bakımından kabul edilebilir
eleştirinin sınırının daha geniş olduğunu hatırlatmıştır. Mahkeme, söz
konusu ibareleri ‘açıkça onur kırıcı’ bulmamış ve başvurucuların iyi
niyetli olmadıklarına ilişkin gerekçelerin ifade özgürlüğü ve basının
‘bekçilik etme’ rolüyle bağdaşmadıkları kanısına varmıştır. Mahkeme,
başvurucuların mahkumiyetinin taşınılan amaçla orantılı olmadığına
ve demokratik bir gerekli olmadığına karar vermiştir. Bu gerekçeyle
10. maddenin ihlaline hükmetmiştir.
5. Gizli Bilgilerin Yayılmasının Önlenmesi veya Yargı
Gücünün Otorite ve Tarafsızlığının Korunması
Komisyon ve Mahkeme, Sunday Times davalarında olduğu gibi,
diğer bazı başvurularda da, Sözleşmenin 10/2 maddesi çerçevesin-
de yargı erkinin saygınlığının ihlal edilip edilmediği konusunu in-