TBB Dergisi 107. Sayı

TBB Dergisi 2013 (107)

Nazile İrem YEŞİLYURT

121

tutulmasının mümkün olup olmadığı tartışılacaktır. 2010 Anayasa de-

ğişiklikleri ile Anayasaya eklenen seçim işlemi “yargı denetimine tabi

tutulması gerekse idi”, hukuka uygunluğunun hangi mahkeme (Ana-

yasa Mahkemesi ya da Danıştay) tarafından inceleneceği saptanmaya

çalışılacaktır.

I. SEÇİM İŞLEMİNİN DENETİMİNDE ANAYASA

YARGISININ SINIRLILIĞI SORUNU

A. TBMM Genel Kurulu’nun Kamu Başdenetçisi Seçme

İşlemi Anayasa Mahkemesi Denetimine Tabi Meclis Kararları

Kümesinin Dışında Kalmaktadır

Anayasa, parlamento kararlarından yalnızca içtüzükler ile “yar-

gısal nitelikli Meclis kararları” olarak adlandırılan yasama dokunul-

mazlığının kaldırılması ve TBMM üyeliğinin düşürülmesi işlemlerinin

anayasaya uygunluk denetimini öngörmüştür; diğer parlamento ka-

rarlarını Anayasa yargısı denetimi kapsamı dışında bırakmıştır.

TBMM’nin kamu başdenetçisi seçme işleminin Anayasaya uy-

gunluğunun denetlenebilmesi için bir ihtimal olarak, Anayasa

Mahkemesi’nin yerleşik içtihadında

başvurduğu bir kavram ola-

rak olan “eylemli içtüzük değişikliği niteliği taşıması” düşünülebi-

lir ki o da mümkün görünmemektedir. Şöyle ki, Anayasa Mahke-

mesi, denetim yetkisini, yalnızca içtüzük ya da içtüzük değişikliği

adını taşıyan işlemlerle sınırlı tutmamakta ve içtüzük düzenlemesi

niteliğinde gördüğü diğer parlamento kararlarını da denetlemekte-

dir. Şekli ölçüt uyarınca, içtüzükler diğer parlamento kararları gibi

TBMM tarafından yapılır; cumhurbaşkanınca yayımlanma şartına

bağlı olmaksızın doğrudan Meclis tarafından karar başlığı altında

AYM, E. 1966/7, K. 1966/46, T. 19.12.1966,

AYMKD

, sayı 5, s. 40-41; E. 1967/6,

K. 1968/9, T. 27.2.1968,

AYMKD

, sayı 6, s. 123-138; E. 1970/25,26, K. 1970/32, T.

18.6.1970,

AYMKD

, sayı 8, s. 340; E. 1970/57, K. 1971/33, T. 23.3.1971,

AYMKD

sayı 9, s. 373-397; E. 1970/32, K. 1971/22, T. 23.2.1971,

AYMKD

, sayı 9, s. 326-334;

E. 1973/43, K. 1973/39, T. 25.12.1973,

AYMKD

, sayı 11, s. 373-399; E. 1977/6, K.

1977/14, T. 22.2.1977,

AYMKD

, sayı 15, s. 176-197; AYM, E. 1979/7, K. 1979/18, T.

12.4.1979,

AYMKD

, sayı 17, s. 137; E. 1979/22, K. 1979/45, T. 18.12.1979,

AYMKD

sayı 17, s. 349-390; E. 1990/31, K. 1990/24, T. 24.9.1990,

AYMKD

, sayı 26, s.

402-403; E. 1992/26, K. 1992/48, T. 17.9.1992,

AYMKD

, sayı 28/2, s. 538-539; E.

1996/19,20,21, K. 1996/13,14,15, T. 19.6.1996,

AYMKD

, sayı 32/2, s. 692, 709, 721