126 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Nazile İrem YEŞİLYURT
125
Bütçe Karma Komisyonu’nun Sayıştay Kanununda öngörülen yeterli
çoğunluğunun bulunmadığı bir toplantıda seçim yapmış olması ne-
deniyle, hukuken ortaya çıkmamış bir kararın, Millet Meclisi Genel
Kurulu’nda ve Cumhuriyet Senatosu Genel Kurulu’nda hiçbir işleme
tabi tutulamayacağı ileri sürülmüştür. Anayasa Mahkemesi, seçim iş-
lemini denetim görevi dışında değerlendirmiş; davayı reddetmiştir.
“Yasama Meclislerinin sözü geçen onaylama yetkisini kullanırken
aldıkları kararları, Anayasanın değişik 64. 81. ve 85. maddelerinde be-
lirtilen türde bir yasama belgesi veya işlemi saymaya olanak yoktur.
(…) Burada şu yönün açıklanmasında yarar vardır: Meclislerin İçtü-
zük değişikliği niteliğinde aldığı kararlarla, Anayasa Mahkemesinin
denetimi dışında tutulan bir yasama işleminin oluşturulmasında kimi
içtüzük kurallarına uyulmamış olmasını ya da aykırı uygulamalar ya-
pılmış bulunmasını birbirinden ayrı konular olarak görmek gerekir.
Cumhuriyet Senatosu, 832 sayılı Sayıştay Kanununun 5. maddesinde
belirtilen yetkiyi kullanmış ve bu konuda bir karar almıştır. Bu kara-
rın oluşturulmasında Anayasaya ya da İçtüzüğe ters düşüldüğü veya
yeni bir içtüzük hükmü yaratılmış olduğu yönünde öne sürülen sav-
ların Anayasaya uygunluk denetiminden geçirilebilmesi, ancak bu
kararın denetiminin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde
olması koşulu ile gerçekleştirilebilir. (…) Öte yandan, Sayıştay Birinci
Başkanının Bütçe Karma Komisyonunca yapılan seçimin Cumhuriyet
Senatosunca onaylanmasına ilişkin karar, yeni bir İçtüzük hükmü dü-
zenlenmesi veya içtüzüğün bir hükmünün değiştirilmesi niteliğinde
olmayıp, belli bir kanun hükmünün uygulanmasından ibarettir. (…)
Bu nedenlerle Cumhuriyet Senatosunun Sayıştay Birinci Başkanının
seçimine ilişkin kararın Anayasaya uygunluk denetiminden geçiril-
mesi, Anayasa Mahkemesinin görevi dışındadır. Söz konusu kararın
iptali istemiyle açılan dava reddedilmelidir.”
10
10
AYM, E. 1978/50, K. 1978/43, T. 22.6.1978,
AYMKD
, sayı 16, s. 190. Teziç, söz ko-
nusu kararı yorumlarken, dava konusu işlemin meclisin iç hukuku ile ilgili olma-
yıp kanunun uygulanması sonucu alınan idari nitelikte bir karar olduğuna dikkat
çekmektedir:
“… yasama meclisi Başkanlık Divanının idarî nitelikteki kararlarının hu-
kuka aykırılıkları idarî yargılamanın denetimine bağlanmıştır. Aynı şekilde, idarî nitelik-
teki yasama meclisleri genel kurul kararlarının, meclislerin iç-hukukuna ilişkin olmama-
ları nedeniyle, idarî yargılamanın denetimine bağlı olduklarını kabul etmek gerekir. Başka
bir anlatımla, yasama meclislerinin idarî nitelikteki kararları Anayasa Mahkemesinin
denetim görevi dışındadır ama, bağlı oldukları hukuksal rejim nedeniyle idarî yargılama
denetiminden sıyrılmış da sayılamazlar.”
Erdoğan Teziç,
Türk Parlamento Hukukunun