131 / 505
Tbmm’nin Kamu Başdenetçisi Seçme İşlemlerinin Yargısal Denetimi Üzerine Bir Çözümleme
130
sözleşmeli personeli de kapsayacak şekilde yorumlanmıştır.
18
Conseil
d’Etat’nın Ulusal Meclis’in ihale sürecindeki işlemlerinin iptal dava-
sına konu edilebileceğini kabul eden kararı, Mahkeme’nin katı suret-
te organik ölçütü gözeten yaklaşımını değiştirmekte olduğu şeklinde
yorumlanmaktadır.
19
Danıştay’ın yasama organının idari işlemlerini
yargılamak konusundaki uygulamasının, gerek parlamentonun üs-
tünlüğü fikri, gerekse yasama kısıntıları nedeniyle uzun süre organik
ölçüte üstünlük tanıyan Fransız uygulamasından daha zengin olduğu
söylenebilir.
B. TBMM Genel Kurulu’nun Seçim Kararında İdari İşlem Arayışı
1. Seçim kararında idari özne: TBMM kendisine “bağlı”
Kurum’da görev yapacak personeli belirlemektedir
İlk bakışta, kamu başdenetçisi seçen organın Türkiye Büyük Millet
Meclisi Genel Kurulu olmasından hareketle, söz konusu işlemlerin ida-
ri işlemler için aranan organik ölçütten yoksun olduğu ileri sürülebilir.
Yasama işlemlerinin tümünün son kertede TBMM Genel Kurulu’ndan
çıktığı söylenebilirse de
20
, TBMM kaynaklı tüm irade açıklamalarının
yasama işlemi olduğunu söylemek olanaklı değildir. Daha açık bir ifa-
deyle, yasamanın her işlemi “yasama işlemi” değildir.
İdari yargıç, her şeyden önce “organik anlamda idare”nin yargıcı
olarak görüldüğünde, Parlamento’nun idari nitelikteki faaliyetlerinin
yargı denetiminden bağışık tutulması sonucu doğmaktadır.
21
Devlet
örgütlenmesi içinde idare, ilke olarak yürütme organının örgütlenme-
18
Michel Braud, “Le juge administratif et la fonction publique parlementaire”,
AJFP
,
2010, s. 125
19
CE Ass., “Président de l’Assemblée Nationale”, 5 Mart 1999,
Rec. Lebon
, s. 42, concl.
Catherine Bergeal, RFDA, 1999, s. 333, notes Marceau Long - Prosper Weil – Guy
Braibant - Pierre Delvolvé - Bruno Genevois,
Les grands arrêts de la jurisprudence
administrative
, Dalloz, 17ème éd., 2009, s. 747 vd., chron. Fabien Raynaud - Pascale
Fombeur,
AJDA
, 1999, s. 409, note Pierre Brunet,
Recueil Dalloz
, 1999, s. 627; CE,
“Assemblée Nationale”, 9 Aralık 2005,
Rec. Lebon
, s. 557
20
Yasama işleminin nitelenmesinde organik ölçütü esas alan Gözler, TBMM
Başkanı kararlarının da yasama işlemi niteliği taşıyabileceği ve bunların, yasa ve
karar dışındaki iki yasama işlemi kategorisine ek olarak, üçüncü grup yasama
işlemlerini oluşturabileceği kanaatindedir. Kemal Gözler,
Türk Anayasa Hukuku
Dersleri
, Ekin Yayınları, 5. Bası, Bursa, 2008, s. 328
21
Francis Donnat - Didier Casas, “Le juge administratif et les actes non législatif
émanant des assemblées parlementaires”,
AJDA
, 2003, s. 1603