132 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Nazile İrem YEŞİLYURT
131
sini anımsattığından yasama ve yargı organları içindeki idarenin ilk
bakışta görülmesi daha zordur. Oysa TBMM’nin ve yargı organının
da bir örgütlenmesi vardır. Yasama ve yargının idari örgütlenmesi “iç
idare” olarak adlandırılabilir
22
. İrade açıklayan birimin idari örgüt-
lenme içinde bulunması gerektiğinin kabul edilmesi, yasama ve yargı
örgütlenmesi içindeki bir birimden çıkan fakat yasama ve yargı işle-
vinin yerine getirilmesine ilişkin olmayan irade açıklamalarının idari
olarak nitelenmesine engel olabilmektedir. Fakat yasama organının
örgütlenmesindeki bir birimin yasama işlevine ait olmayan ve kendi
örgütlenmesini sağlamak üzere aldığı kararlar idari nitelikte kabul
edilmektedir. Diğer bir deyişle,
iç idarelerin
örgütüne ilişkin irade açık-
lamaları idari sayılmaktadır.
23
Niteliğini sorguladığımız kamu başde-
netçisi seçme işlemine gelince, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun TBMM
Başkanlığı gibi TBMM’nin iç idaresi olduğunu söylemek mümkün de-
ğildir. Kurum’un kendisi yasama organı içinde değil yürütme içinde
kurulmuş ve örgütlenmiştir; ayrıca kamu tüzelkişiliğine sahiptir. Bu
bakımdan, yasama organının kendi iç idaresi çerçevesinde TBMM Baş-
kanı ya da Başkanlık Divanı gibi organ ve makamların gerçekleştirdiği
personel işleriyle tam olarak örtüşmese de
24
, TBMM ve Kamu Denetçi-
liği Kurumu arasındaki güçlü organik bağ nedeniyle bu işlere benzer
nitelik taşımaktadır.
Öte yandan, Kurum ile TBMM arasındaki organik bağın daha
önce üye seçimi işlemleri yönünden Anayasa Mahkemesi ve Danıştay
kararlarına konu olan Sayıştay ve RTÜK ile TBMM arasındaki hukuki
ilişkiden de farklı olduğunu belirtmek gerekir. Sayıştay, her ne kadar,
“TBMM adına” malî denetim yapıyor olsa da, TBMM’nin bağlı, ilgili
ya da ilişkili kuruluşu olarak nitelenemez. İdari ve yargısal nitelikte
görevleri bulunan Sayıştay, Anayasanın “Yargı” başlıklı Üçüncü Bö-
lümünde düzenlenmiştir. RTÜK bakımından ise, 6112 sayılı Radyo ve
22
Onur Karahanoğulları,
İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler (Yargı
Kararlarına Dayalı Bir İnceleme)
, s. 30
23
Ibid
., s. 30
24
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. maddesinin (F) bendinde,
“Bu ka-
nunla tespit edilen çeşitli hizmet sınıfları mensuplarından Cumhurbaşkanlığı Genel Sek-
reterliğinde ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatında asli ve sürekli
görevlerde bulunanların kadro, ünvan, derece ile intibak ve diğer haklarının tespit ve kul-
lanılması ile ilgili yetkiler Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlık Divanına aittir.”
hükmü yer almaktadır.