

TBB Dergisi 2013 (107)
Banu ŞİT KÖŞGEROĞLU
157
menfaatler karşısında belli bir denge içinde gözetilmesi gereği ifade-
sini bulmamış ise de, yakın gelecekte gerek mevcut anlaşmaların ye-
niden müzakere edilmesi ve değiştirilmesi kapsamında gerek daha
önce anlaşma akdedilmemiş bulunan ülkelerle yapılacak yeni an-
laşmalar kapsamında bu tür hükümlerin yer alacağı açıktır. Ayrıca
Türkiye’nin model yatırım anlaşması taslağı’nda da gerek Başlangıç
kısmında gerek anlaşmanın 5. maddesinde yer alan “Genel İstisnalar”
başlıklı hükümde sınırlı bir kapsamda da olsa devletin, sözü edilen
konularda düzenleyici yetkilerinin korunması imkânı tanınmıştır.
Dolayısıyla bu model anlaşma taslağı’na sadık kalınan hallerde de
Türkiye bakımından güncel gelişmelere uygun anlaşmalar akdedil-
mesi mümkün olabilir
45
.
Aşağıda Türkiye’nin model anlaşma taslağı’nda yer alan bazı hü-
kümler incelenmekte ve bu taslağın getirdiği yenilikler üzerinde du-
rulmak suretiyle gelecekte Türkiye’nin taraf olacağı anlaşmalarla ku-
rulacak yatırım rejimi ortaya konulmaya çalışılmaktadır.
Model anlaşma taslağı,
• Başlangıç kısmı ve
• genel istisnalar’a ilişkin hüküm çerçevesinde devletin düzenleyici
yetkilerinin korunması ile,
• yatırımcı ile ev sahibi devlet arasındaki uyuşmazlık çözümüne
ilişkin hüküm
çerçevesinde incelenmektedir.
Bu noktada, Türkiye’nin taraf olacağı ikili yatırım anlaşmaları
müzakere edilirken model anlaşma taslağı’nın aynen esas alınmaya-
bileceği; karşı tarafın yaklaşımına göre bu metin üzerinde değişiklik
yapılabileceği de dikkate alınmalıdır. Benzer şekilde, model anlaşma
metni bulunan devletlerle yatırım anlaşması akdedilmesi durumunda,
o devletlerin model metinlerinin esas alınması da söz konusu olabilir.
45
Nitekim Türkiye ile Nijerya arasında 2.2.2011 tarihinde imzalanan ikili yatırım
anlaşmasında, aşağıda incelenen Türkiye’nin model yatırım anlaşması taslağı esas
alınarak, hem Başlangıç kısmında hem de içerik kısmında genel istisnalar hükmü
ile sözü edilen konulara ilişkin hüküm getirilmiştir. Anlaşma metni için bkz. RG.
T. 11.10.2012, S. 28438.