310 / 505
TBB Dergisi 2013 (107)
Ali İbrahim AKKUTAY
309
lememesi demek, verilen kararın bir değere sahip olmaması anlamına
gelecektir.
26
Karar her iki tarafın da lehine olabilmekle beraber, çalış-
manın sınırları bakımından burada sadece kararın bireyin lehine ol-
ması durumu dikkate alınmaktadır. Bireyin lehine verilen bir karara
uyuşmazlığın tarafı devletin uygun hareket etmemesi durumunda,
diplomatik koruma, verilen kararın icra edilmesini sağlayacak yol-
lardan birisi olarak öngörülmektedir.
27
Her ne kadar ICSID tahkimi
yatırım sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde
mükemmel bir yol değilse de, bu uyuşmazlıkların çözümünde ulusla-
rarası iddiaların diplomatik koruma yoluyla ileri sürülmesine nazaran
tercih edilen bir yoldur.
28
Ancak diplomatik koruma yoluna duyulan
ihtiyaç da tamamen ortadan kalkmamaktadır.
ICSID Sözleşmesi’ne taraf devlet ile aynı Sözleşme’ye taraf bir di-
ğer devletin vatandaşı arasında meydana gelen uyuşmazlıklar tahkime
taşındıktan sonra diplomatik koruma yolunun belirli şartlar dahilinde
işletilmesinin mümkün olduğu adı geçen Sözleşme’nin 27. maddesin-
de açıkça ifade edilmektedir. Bu durumda diplomatik koruma yolu,
ICSID Sözleşmesi uyarınca işletilen tahkim neticesinde verilen kara-
rın uygulanmasını sağlayan bir araç olur.
29
Söz konusu şartların neler
olduğu ve ne şekilde hareket edilmesi gerektiği birkaç başlık halinde
ortaya konabilir.
a. Tahkim Kararı
Tahkim süreci sonucunda, ICSID Sözleşmesi’nin 48. ve 49. madde-
lerinde öngörülen usule uygun bir karar verilmesi ve taraflara tefhim
edilmesi gerekir.
26
Bkz. Andrew P. Tuck, “Investor-State Arbitration Revised: A Critical Analysis of
The Revisions and Proposed Reforms to The ICSID and UNCITRAL Arbitration
Rules”,
Law and Business Review of the Americas
, Vol. 13(4), 2007, s. 888.
27
Vincent O. Orlu Nmehielle, “Enforcing Arbitration Awards under The Interna-
tional Convention for The Settlement of Investment Disputes”,
Annual Survey of
International and Comperative Law
, Vol. 7, 2001, s. 40.
28
Diana Marie Wick, “The Counter-Productivity of ICSID Denunciation and Propo-
sals for Change”,
The Journal of International Business and Law
, Vol. 11(2), 2012, s.
256.
29
Georges R. Delaume, “ICSID Arbitration Proceedings”,
International Tax and Busi-
ness Lawyer
, Vol. 4(2), 1986, s. 229.