TBB Dergisi 107. Sayı

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Getirdiği Yeni Düzenlemeler

372

lirtilmektedir. Maddenin ikinci fıkrasında, kiraya verenin bu yenilik

ve değişikliklere rıza göstermesi durumunda, yazılı olarak kararlaş-

tırılmış olmadıkça, kiralananın eski durumuyla geri verilmesini iste-

yemeyeceği düzenlenmiştir. Böylece, kiracının kiralananı sözleşme

sonunda, ne durumda teslim almışsa, o durumda geri verme borcuna

ilişkin yTBK’nın 334’üncü maddesinin bir istisnasına yer verilmiştir.

Bu düzenleme çerçevesinde, kiracının, kiralananda yenilik ve deği-

şiklikler yapabilmesi için kiraya verenin yazılı rızasını alması koşu-

lu aranmış ve bu rızayı alan kiracının, aksi yazılı olarak kararlaştı-

rılmadıkça, kiralananı eski durumuyla geri verme sorumluluğundan

kurtulacağı esası benimsenmiştir. Maddenin üçüncü fıkrasında, aksi-

ne yazılı bir anlaşma yoksa, kiracının, sözleşmenin sona ermesinden

sonra da, bu yenilik ve değişikliklerin kiralananda meydana getirdiği

önemli değer artışının karşılığını kiraya verenden isteyebileceği esası

benimsenerek, bu konudaki tartışmalar sona erdirilmek istenmiştir.

Bu konuda kiracının korunması amacıyla, göreceli (nisbî) bir emredici

kural getirilmiştir.

Kiracının önemli değer artışı yaratmış değişiklikler ve iyileştirme-

ler için karşılık isteme hakkının anlaşma ile kaldırılması veya sınırlan-

dırılmasına imkân tanınmamış; buna karşılık, yazılı anlaşmada, daha

fazla bir giderim talebine yer verilebileceği kabul edilmiştir.

3) Kira İlişkisinin Devri

323’üncü maddenin

birinci fıkrasında, kiracının kira ilişkisini

başkasına devredebilmesi, kiraya verenin yazılı rızasına bağlanmış;

ancak, kiraya verenin işyeri kiralarında haklı sebep olmadan bu rıza-

yı vermekten kaçınamayacağı öngörülmüştür. “Haklı sebep”, somut

olaydaki durum ve koşullar göz önünde tutularak, hâkim tarafından

belirlenecektir. Maddenin ikinci fıkrasında, kira ilişkisinin devrinin,

kira sözleşmesinin kiracı tarafını değiştirdiği açıkça ifade edilmiştir.

Devir ile birlikte devreden kiracı, kiraya verene karşı tüm borçlarından

kurtulacak ve devralan, devredenin yerine geçerek, kiraya verene karşı

Maddenin düzenlenmesinde, kaynak İsviçre Borçlar Kanununun 263’üncü mad-

desi göz önünde tutulmuştur. Bununla birlikte, kaynak Kanunda sadece işyeri

kira ilişkisinin devri düzenlendiği hâlde, yTBK’da eBK’daki konut ve işyeri ayrı-

mı yapılmaksızın buna imkân veren düzenlemesi korunmuştur.