41 / 505
Bir İç Hukuk Yolu Olarak Bireysel Başvuru ve Etkinliği Sorunu
40
gerekir. Bu çerçevede, hâkime tanınan takdir hakkının dahi, bireysel
başvuruya konu olan temel hak ve özgürlüğe ve onun incelenme kri-
terlerine bağlı olarak, Anayasa Mahkemesi denetimine tabi tutulması
gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin 12.2.2012 tarihinde vermiş olduğu ka-
rarı
74
, tıpkı 24 Mart 2013 tarihli kararı gibi, Anayasa’nın 148/4 Mad-
desinin ilk uygulama örneklerinden biri olması yönünden önemlidir.
Anayasa Mahkemesi bu başvuruda konuya açıklık getirici bir yakla-
şım içine girmiş ve denetim çerçevesi ile ilgili kural hakkındaki ana
prensipleri saptamıştır.
Anayasa Mahkemesi, her iki başvurunun da, “başvurunun kanun
yolunda gözetilmesi gereken hususlara ilişkin olduğu, derece mahke-
mesi kararının açıkça keyfilik içermediği anlaşıldığından, başvurunun
diğer kabul edilebilirlik şartları yönünden incelenmeksizin, “
açıkça da-
yanaktan yoksun olması
” nedeniyle “, kabul edilemez olduğuna karar
vermiştir. Anayasa Mahkemesi bu karara varmadan önce konu ile il-
gili ilkeleri ortaya koymuştur. AİHM’nin konu ile ilgili içtihadlarının
hemen hemen bire bir tercümesi diyebileceğimiz bir formata sahip bu
paragraf, AİHM içtihatlarının Anayasa Mahkemesi üzerindeki etkisini
göstermesi yönünde oldukça vurucudur :
“Bu kapsamda, ilke olarak bireysel başvuruya konu davadaki
olayların kanıtlanması, hukuk kurallarının yorumlanması ve uygulan-
ması, yargılama sırasında delillerin kabul edilebilirliği ve değerlendi-
rilmesi ile kişisel bir uyuşmazlığa derece mahkemeleri tarafından ge-
tirilen çözümün esas yönünden adil olup olmaması, bireysel başvuru
incelemesine konu olamaz. Anayasa’da yer alan hak ve özgürlükler
ihlal edilmediği sürece ya da açıkça keyfilik içermedikçe derece mah-
kemelerinin kararlarındaki maddi ve hukuki hatalar bireysel başvuru
kapsamında ele alınamaz. Bu durumda, derece mahkemelerinin delil-
leri takdirinde bariz bir şekilde keyfilik bulunmadıkça Anayasa Mah-
kemesinin bu takdire müdahalesi söz konusu olamaz “.
Bu kararlarda, Anayasa Mahkemesi’nin, bundan sonra düzenli bir
biçimde uygulayacağının anlaşıldığı Anayasa’nın 148/4 Maddesinin
uygulanma ilkelerinin tespitinden sonra, başvurucunun şikayetinin ne
74
Anayasa Mahkemesi
, Bireysel Başvuru No: 2012/695,
§ 22, 12 Şubat 2012.