TBB Dergisi 108. Sayı

TBB Dergisi 2013 (108)

Gülüm Bayraktaroğlu ÖZÇELİK

239

bulunan, yasal giriş veya yasal çıkış kurallarını ihlal eden, sahte belge

kullanan, asılsız belgelerle ikamet izni almaya çalışan veya aldığı tes-

pit edilen kişiler ile kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı

açısından tehdit oluşturanlar süre tanınmaksızın sınır dışı edilecektir

(m. 56(1)). Doktrinde anılan hüküm, kişinin süre tanınmaksızın sınır

dışı edilmesinin gerekçesi olarak düzenlenen durumların, Kanunun

54. maddesinde sayılan sınır dışı sebepleri ile önemli ölçüde örtüştüğü

ve dolayısıyla sınır dışı işlemlerinin büyük bir kısmının ilgiliye süre

tanınmaksızın gerçekleşebileceği gerekçesiyle eleştirilmiştir

B. Sınır Dışı Kararının Yerine Getirilmesi

Sınır dışı kararının uygulanmasına ilişkin ilk husus, idarî gözeti-

me ilişkindir. YUKK’nın getirdiği önemli yeniliklerden biri idarî göze-

time ilişkin temel hususları düzenlemiş olmasıdır

. Kanun, hakkında

sınır dışı kararı verilmiş ancak söz konusu karara uygun şekilde ülkeyi

terk etmeyerek kolluk birimlerince yakalanmış kişiler hakkında vali-

likçe idarî gözetim kararı alınacağını düzenlemektedir (m. 57(3)). Bu

çerçevede, hakkında sınır dışı kararı alınanlardan kaçma ve kaybolma

riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, sahte

ya da asılsız belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın

Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayan, kamu düzeni,

kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hak-

kında idarî gözetim kararı alınacaktır. Söz konusu yabancılar, yaka-

lamayı yapan kolluk birimince kırk sekiz saat içinde geri gönderme

merkezlerine

götürülecektir. Geri gönderme merkezlerinde yabancı

tarafından bedeli karşılanamayan acil ve temel sağlık hizmetleri üc-

retsiz verilecek, kişinin yakınlarına, notere, yasal temsilciye ve avuka-

ta erişme ve bunlarla görüşme yapabilme, ayrıca telefon hizmetlerine

erişme; ziyaretçileri, vatandaşı olduğu ülke konsolosluk yetkilisi, Bir-

DARDAĞAN KİBAR, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, s. 67.

EKŞİ, Tasarı, s. 132.

Geri gönderme merkezleri İçişleri Bakanlığınca işletilebileceği gibi Bakanlık ile

kamu kurum ve kuruluşları, Türkiye Kızılay Derneği veya kamu yararına çalışan

derneklerden göç alanında uzmanlığı bulunanlarla protokol yapılması suretiyle

işlettirilebilecektir (m. 58(2)). Söz konusu merkezlerin kurulması, yönetimi, işle-

tilmesi, devri, denetimi ve sınır dışı edilmek amacıyla idarî gözetimde bulunan

yabancıların geri gönderme merkezlerine nakil işlemleriyle ilgili usûl ve esaslar

yönetmelikle düzenlenecektir (m. 58(3)).