TBB Dergisi 108. Sayı

TBB Dergisi 2013 (108)

Hilmi ŞEKER

307

Kürsü-yargılanan ilişkisinin; anadilin ifade ve düşünce özgürlüğü

gibi kadim ve vazgeçilmez iki insani olanağı gerçekleştirmeye özgü-

lendiğini ve bu değerleri içtenlikle gözeten bir yaklaşıma sahip olduğu

söylenemez.

Mahkeme, gerekçe ödevi ile civar haklar arasında ilkeler üzerin-

den sağlıklı bir ilişki kurmayı başarır. Onlarla kurduğu hısımlığı geliş-

tirerek, ilişkiye boyut, oylum ve anlam kazandırır. Erişim, dinlenilme

hakkı, yargının demokratik denetimi, kürsü yansızlığı, hükmün açık-

lığı, açık yargılama gibi öncelik ve hedefleri örseleyen kusurları ajan-

dasına kaydeder.

Gözünü gerekçeye diken Mahkeme; yerel mahkemelerin her soru

ve istemi ayrıntılı yanıtlamak zorunda olmadığını

, jürili sistemde

hükmün kaideten gerekçesiz olarak verilebileceğini

, hakkın kötüye

kullanılmasından neşet riskler

ve ceza yargısıyla sınırlı olarak temyiz

hakkının garanti dışı olmasından ötürü, temyiz mahkemelerinden ve-

rilen hükümlerin gerekçesiz olmasını tolare eder.

Strasbourg, anılanları sorun olarak görmez ve gözetim ödevini bir

miktar sığlaştırır. Demem odur ki, kuralın yarattığı aşkınlığı sayılı ör-

nekler söz konusu olduğunda, gerekçeden ödün vererek dengelemeye

çalışır. Bu durumda gerekçe düzeninin yara almayacağını, temellen-

dirme ihtiyacının doğmadığını, alternatif model ve yollarla bu ihtiya-

cın giderildiğini varsayar.

2. Hukuki Dinlenilme Hakkının Misyoneri Olarak:

Hukuki dinlenilme hakkı, adalete erişimin bir başka zaman ve be-

dendeki soydaşıdır. Bu hak kendisinden öncekiler gibi hakkın etkin

6.madde,1. Paragraf, mahkemeleri, bu her soruya ayrıntılı cevap verilmesini ge-

rektirmese de, kararlarının gerekçelendirmeye zorluyor biçiminde yorumlanmak-

tadır.(Van de Hurk) Karen Reid; Adil Bir Yargılamanın Güvenceleri, SCALA/

KHRP, Birinci Baskı, İstanbul, s.135

25852/94 Avusturya, 15 Mayıs 1996; 1957/90 Belçika, (dec.) 30 Mart 1992,72 D.R.

195;Reid, 2000,137

Bununla birlikte eğer yerel mahkemeler kötü niyetli olmayan ve konuyla ilişkili

başvuruları cevaplamakta akim kalırlar ise bir ihlal söz konusu olabilmektedir.

Reid,2000,139

Sibel İnceoğlu, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma

Hakkı; Beta, Mayıs 2002, İstanbul, s.315