312 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Hilmi ŞEKER
311
Yürütme, birçok eylem ve işlemini ondan etkilenen toplum, birey
ve kamunun denetiminden kaçırdı.
Yasama faaliyeti gerekçe ile yollarını defalarca ayırmakta beis
görmedi. Torba yasalar amacını hedef ve beklentilerini ondan ömür
boyu etkilenecek yurttaşa anlatmayı teferruat addetti. Yasama işlem-
leri doyurucu, makul, hukuki temellere yaslanmayı reddetti. Yorum
ve boşluk doldurmada paha biçilmez materyal olan gerekçeler, madde
metinlerini gerekçe fakirine dönüştürdü.
Kural oluşturma ve çözüm üretme misyon ve ideali kurak, çorak
kanun metinleriyle bir başka bahara kaldı. Kürsüyü yasamaya yaklaş-
tıracak olanak ve kolaylıklar, olmayan gerekçelerle imkânsızlaştı.
Yurttaşlık Yasası’nın birinci maddesiyle kürsüye verilen yasama
yetkisi, bilerek bilmeyerek geri alındı, etkisiz kılındı.
Velhasıl hesap kaçkınlığı; yaşam biçimi, yönetme, siyaset üslubu
ve yasama yönteminin çeşitli vesilelerle ertelediği, yoksadığı ve red-
dettiği bir kültüre dönüştü, bu giderek kanıksandı. Özetle meşru, ma-
kul ve doyurucu nedenlere yaslanarak eyleme bireysel, toplumsal ve
kamusal yaşamdan giderek çekildi, gereksiz olmaya başladı. Oluşan
boşlukların gidereceklere içinde eyleyecek bir çerçeve hat sunmaktan
mahrum bıraktı.
Etik olmaktan uzaklaşan ilişkiler ağı, ucu bucağı görünmeyen ve
birbirini besleyen ittifak eden sorunlar zincirine yol açtı. Hukuk, yar-
gılama, yargıç, hüküm ve gerekçe de sorunlu bu yapıdan, gelişme ve
zihniyetten hissesine düşeni aldı. Tarihsel, sosyolojik, zihinsel ve dü-
şünsel bu ard alan ve onu vücuda getiren nedenler anlaşılamadı. Bu
konuyu araştırması gerekenlerin ilgisizliği ibralaşmanın düştüğü dar-
boğazın aşılmasını zorlaştırdı.
2. Yabancıya Gösterilen Direnç/ Hazımsızlık-Uyumsuzluk/
Politik, Psikolojik ve Sosyolojik Reddediş:
İdeolojik, politik ve seçkinci tercihlerin gerekçe üzerindeki tahak-
kümü onu bağlamından kopardı, kendi dinamikleriyle ilişkisini boz-
du. Kendi siyasetini oluşturması ve ondan beslenmesini önledi.
Kuramsal açıdan sistem gerekçe hakkının etkili ve verimli kullanı-
labilmesi için yeteri bilgi ve donanıma sahiptir.