41 / 417
Kentsel Dönüşümün, 6306 Sayılı Yasa Kapsamında Hak ve Özgürlükler Açısından Ele Alınması
40
nan yargı kararları oluşturmaktadır.
49
Bu noktada yapılacak olan kent-
sel dönüşüm ile ilgili yapılacak olan düzenlemelerde bu kararların da
dikkate alınmasında fayda bulunmaktadır.
6306 YASANIN İLE GETİRİLEN DÜZENLEMELERİN HAK
VE ÖZGÜRLÜKLER BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
6306 sayılı Yasadan önce “kentsel dönüşüm” kavramı 2004 yılın-
da çıkarılan 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi
Kanunun ile ilk örneğini vermiştir. Bu Yasanın amacı; kuzey Ankara
girişi ve çevresini kapsayan alanlarda kentsel dönüşüm projesi çerçe-
vesinde fiziksel durumun ve çevre görüntüsünün geliştirilmesi, gü-
zelleştirilmesi ve daha sağlıklı bir yerleşim alanı sağlanmak suretiyle
kentsel yaşam düzeyinin yükseltilmesidir. Bu Yasa kentin belirli bir
bölgesini sadece kapsayan kentsel dönüşümü öngörmesi açısından ilk
olma özelliğinin yanında, kentsel planlama ve gelişim açısından olum-
suzluk içeren parçacı yaklaşımı benimsemiş olması özelliğini de taşı-
maktadır.
50
2005 yılında kabul edilen 5366 sayılı Kanun da kentsel dönüşüm
kavramı yer almaktadır. 5366 sayılı “Yıpranan Tarihi ve Kültürel Ta-
şınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılma-
sı Hakkındaki Kanun”, yıpranan ve özelliğini kaybetmeye yüz tutmuş
sit alanlarında restorasyon ile konut, ticaret, kültür, turizm ve sosyal
donatı alanları oluşturulması amacıyla çıkarılmıştır. Bu Yasada yer
alan düzenlemelere dayalı olarak, Dikmen, Sulukule, Ayazma ve Tar-
labaşı uygulamaları yapılmıştır. Bu uygulamaların Yasanın öngördü-
ğü yenileme ve koruma amacından uzaklaştığı görülmüştür.
51
2010 yılında yürürlüğe giren bir düzenlemede de kentsel dönü-
şüm kavramına yer verildiğini görmekteyiz. 03.07.2005 tarih ve 5393
sayılı Belediye Kanunu’nun 17.06.2010 tarih ve 5998 sayılı Yasanın 1.
maddesi ile değişik “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı” başlıklı 73.
maddesinde göre, Belediyeler, belediye meclisi kararıyla; konut alan-
ları, sanayi alanları, ticaret alanları, teknoloji parkları, kamu hizmeti
49
Dinç, a.g.e., s.
50
Uzun, Nil, “Yeni Yasal Düzenlemeler ve Kentsel Dönüşüme Etkileri”, TMMOB.
Şehir Plancıları Odası Yayını, Kentsel Planlama Sayısı, s. 51
51
Uzun, a.g.m.,.s.52