60 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Selami DEMİRKOL / Zuhal BEREKET BAŞ
59
dönüştürülmesi hakkındaki kanun kapsamında yapılan işler bakımın-
dan kaldırılarak Anayasanın hak arama hürriyetine ilişkin maddesi
ihlal edilmektedir.
Yürütmeyi durdurma kararı verilmesinin önünün kapatılmasına
bağlı olarak dava hakkında esastan bir iptal kararı verilmesi halinde,
işlemin uygulandığı hallerde iptal kararının yerine getirilmesi ayrı
bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Anayasa’nın 138. son maddesi-
nin son fıkrasında ve 2577 sayılı İdari Yargılama usulü Kanunu’nun
28.maddesinde yer alan hükümler uyarınca, idari yargı mercileri ta-
rafından verilen kararların gecikmeden uygulanması ve bu kararlara
uyma zorunluluğu bulunduğu malumdur.
Anayasa Mahkemesince verilen E:2008/77 K:2010/77 sayılı karar-
da yer alan;
“…
Yürütmenin durdurulmasının sınırlanması anayasal sınırlar içinde
yasa koyucunun takdiri içerisinde ise de, bu yetki sınırsız değildir. Yasa koyucu
tarafından kamu düzeni gerekçesine dayanılarak böyle bir düzenleme yapıla-
bilmesi için önemli, genel kabul görmüş, somut nedenlerin bulunması gerekir.
İtiraz konusu kural uyarınca, yürütmenin durdurulması yetkisinin kulla-
nılmasının engellenmesi bu yetkinin sınırlanmasını aşan, hakkın özünü zede-
leyen bir durum olduğu gibi, idari yargının en güçlü araçlarından birinin elin-
den alınması suretiyle yargısal denetimin kısıtlanmasına da yol açmaktadır.
Ayrıca, idari yargıda yürütmenin durdurulması kararıyla güdülen ama-
cın kişilerin hak arama özgürlüklerini daha etkili biçimde kullanabilmelerini
sağlamak olduğuna göre, itiraz konusu kural, Anayasa’nın 125. maddesinin
beşinci fıkrasında öngörülen “İdari işlemin uygulanması halinde telafisi güç
veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olma-
sı” koşullarını etkisiz kılarak yürütmenin durdurulması kararlarıyla gerçek-
leştirilmek istenen hukuksal yararı ortadan kaldırmakta, 3091 sayılı Yasa’ya
göre verilmiş kararlara karşı idari yargıda açılacak davalarda, kişileri bu
araçtan yoksun bırakarak hak arama özgürlüğünü de sınırlandırmaktadır…”
açıklamalar idari işlemler hakkında mahkemelerce verilecek yürütme-
yi durdurma kararlarının ve sonuçlarının ne derece önemli olduğunu
ortaya koymaktadır.
6306 sayılı Yasa ile idari işlemler hakkında yürütmeyi durdurma
kararı verilmesinin önünün kapatılması, anılan kararlarının yerine ge-