113 / 485
Kamulaştırmada Gerçek Karşılık Hakkı ve Pazar Değeri
112
Nordrhein-Westfalen Federe Devleti kamulaştırma ve kamulaştır-
ma dolayısıyla ödenecek tazminat konusunu ayrı bir kanun ile düzen-
lemiştir. 20 Haziran 1989 tarihli Nordrhein-Westfalen Kamulaştırma
ve Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Hakkında Kanunu
43
federe devlet
tarafından yapılacak kamulaştırmalarda bedel ödenmesini zorunlu
kılmakta
44
ve kamulaştırma süreci ve bedeli konusunda düzenleme-
lere yer vermektedir. Kamulaştırma ve Kamulaştırma Bedelinin Tes-
piti Hakkında Kanun’un Hak Kaybı Dolayısıyla Ödenecek Tazminat
45
başlığını taşıyan 10 uncu maddesinin birinci cümlesinde kamulaştırma
dolayısıyla ödenecek bedelin, kamulaştırma konusu taşınmaz veya di-
ğer bir hakkın piyasa değeri, başka bir deyişle pazar değeri esas alı-
narak hesaplanacağı açık bir ifade ile hüküm altına alınmıştır. Aynı
maddenin ikinci cümlesinde ise piyasa değerinin ne olduğu hususuna
değinilmiş ve Alman Federal İmar Kanunu’nun yukarıda zikredilen
194 üncü maddesinde geçen ifadeler aynen tekrarlanmak suretiyle pa-
zar değeri tanımlanmıştır.
46
Bayern’de, Nordrhein-Westfalen’dakine benzer bir şekilde ayrı
bir Kamulaştırma Kanunu
47
ile kamulaştırmanın şekli ve bedel tespi-
ti konuları düzenlenmiştir. Bayern Kamulaştırma Kanunu’nun 8 inci
maddesinin ikinci fıkrasına göre kamulaştırma sonucu ortaya çıkan
hak kaybı ve kamulaştırma sonucu ortaya çıkan diğer maddi olum-
suzlukları karşılamak üzere ilgiliye kamulaştırma bedeli ödenir. Ka-
mulaştırma dolayısıyla ödenecek bedelin nasıl tespit edileceği ise
Bayern Kamulaştırma Kanunu’nun 10 uncu maddesinin birinci fıkra-
sında belirtilmiştir. Bu madde de Nordrhein-Westfalen Kamulaştırma
Kanunu’na paralel bir şekilde önce kamulaştırma dolayısıyla ödene-
cek bedelin pazar (piyasa) değeri olacağını tespit etmekte, daha sonra
pazar değerini yine Alman Federal İmar Kanunu’nun 194 üncü mad-
desinde geçen ifadeleri aynen aktarmak suretiyle tanımlamaktadır.
43
Gesetz über Enteignung und Entschädigung für das Land Nordrhein-Westfalen.
44
Anılan kanunun 8. maddesi.
45
Entschädigung für den Rechtsverlust.
46
Alman Federal İmar Kanunu’nun 194’üncü maddesinde,
“Pazar (piyasa) değeri,
değer tespitinin yapıldığı sırada mutat ticari ilişkilerde hukuki olgu, gerçek nitelikler, ta-
şınmazın veya değer tespitine konu olan başka bir hakkın diğer özellikleri ve yeri dikkate
alınarak ve olağanüstü durumlar veya kişisel ilişkiler değerlendirme kapsamı dışında tu-
tularak elde edilebilecek fiyat esas alınarak belirlenir.”
hükmü yer almaktadır.
47
Bayerisches Gesetz über die entschädigungspflichtige Enteignung.