TBB Dergisi 109. Sayı

TBB Dergisi 2013 (109)

Ferhat USLU

187

önem verilmemişti. Ulus egemenliğinin dışa dönük anlamını ifade

eden devletin bağımsızlığı ve dünya siyasetindeki belirleyiciliğinin

ölçüsüne daha fazla önem verilmekteydi. Bu noktada bağımsızlık ile

özgürlük kavramları arasındaki ilişkinin özellikle birey eksenli olarak

irdelenmesi gerekmektedir.

Yayla’nın belirttiği gibi

, bireysel açıdan bakıldığında bağımsızlık

ve özgürlük birbiriyle yakından ilişkilidir. Bağımsız birey kendi ka-

rarlarını kendisi alabilen bireyi ifade eder. Özgür birey ise, kendisiyle

ilgili kararlarında ve kendi tercihlerinde başta devletin engellemeleri

olmak üzere diğer insanların ve insan gruplarının keyfi engellemele-

riyle karşılaşmayan bireydir. Ancak, sınıf, cemaat, ulus ve ümmet gibi

gruplar açısından olaya bakıldığında bağımsızlık ile özgürlük arasın-

daki ilişki gözlemlenemez. Diğer bir deyişle, bir grubun bağımsızlı-

ğıyla o grubun üyelerinin özgürlüğü tam olarak örtüşmez. Dolayısıyla

bir grubun bağımsız olması onun üyelerinin özgür olması sonucu-

nu vermez ya da çoğunlukla vermeyebilir. Esasında “özgür devlet”

ve “özgür toplum” ifadeleri ile asıl belirtilmek istenen, “özgürlükçü

devlet” ve “özgürlükçü toplum”dur. Özgürlükçü devletlerde, birey-

ler “negatif karakterli bireysel özgürlüğe” sahip olmakla birlikte, her

bağımsız devlet de bireyler özgür değildir. Tarihe kısaca bakıldığında

ileri sürülen düşünceyi ispatlayacak fazlaca örneğe rastlanabilir. Söz-

gelimi yirminci yüzyılda birçok devletin bağımsızlık mücadelesi so-

nucu bağımsızlığını kazandığı herkesçe bilinir. Ancak bu devletlerden

hepsi özgürlükçü olamamıştır. Bağımsızlık, müstakil bir grubun genel

yönetim işini, o grubun üyeleri olan aynı din, dil, etnisite, kültür, tarih

vs. den gelen bireylerce gerçekleştirilmesi işidir. Kuşkusuz bu yapı,

o grubun sömürge olmasından daha iyi bir durumu ifade eder. An-

cak bu yargı, bağımsızlığına kavuşup aynı zamanda özgürlükçü olan

devletler için geçerlidir. Yoksa bağımsızlığını elde ettiği halde özgür-

lükçü olamayan devletlerde, bağımsızlık bireyler için hiçbir anlam

ifade etmez. Sözgelimi bağımsız bir devlet olan Kuzey Kore’de halk

için özgürlüksüz bir bağımsızlığın ne yararı olabilir ki? Bağımsızlığını

elde edip de özgürleşememe olgusuna maruz kalan devletler Kuzey

Kore’yle sınırlı değildir. Dünyanın değişik yerlerindeki devletlerden

Atilla Yayla, “Bağımsız Türkiye Eşittir Özgür(lükçü) Türkiye midir?”, Hürfikirler,

25 Mayıs 2012, (Çevrimiçi)

kiye-esittir-ozgurlukcu-turkiye-midir.php, 25 Mayıs 2012.