210 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Uğur ERSOY
209
Büyük Ceza Kurulu
28
tarafından kusur prensibi
“dokunulamaz temel bir
ilke”
olarak nitelendirilmiştir
29
, aynı şekilde Alman Federal Anayasa
Mahkemesi
30
(Bundesverfassungsgericht) de bu prensibe anayasal bir
önem atfetmiştir
31
.
Doktrinde de bu prensibe hak ettiği önem verilmiş ve modern ceza
hukuku sisteminde kusur prensibi
“ceza hukukunun en kutsal prensibi”
olarak nitelendirilmiştir
32
.
II) OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME ŞARTLARI İLE
KUSUR PRENSİBİNİN BAĞDAŞIP BAĞDAŞAMAYACAĞI
MESELESİ
A) Genel Olarak
Daha önce de ifade ettiğimiz üzere, ceza hukuku sistemimizde, ce-
zalandırılabilmenin söz konusu olabilmesi, bazı durumlarda, sadece
failin kusuruna değil, bilakis başkaca şartların da mevcudiyetine bağlı
bulunabilmektedir
33
. Bu şartların, yargılama hukukuna ait olanları ba-
kımından, bunların kusur prensibi ile bağdaşıp bağdaşmayacağı hu-
susunda bir sorun bulunmamaktadır; buna karşılık maddi hukuka ait
bulunan kusurdan bağımsız cezalandırılabilme şartlarının, özellikle
de objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibiyle bağdaşıp
bağdaşmayacağı hususu doktrinde çok tartışmalıdır
34
.
28
BGHSt (GS) 2, 194 (202).
29
Schlosser, Keine Strafe ohne Schuld, s.I.
30
BVerfGE 20, 323 (331).
31
Geisler, Objektive Bedingungen der Strafbarkeit, s.20.
32
Geisler, GA 2000, s.166; Schünemann, Bernd, “Die Bedeutung der Besonderen
persönlichen Merkmale für die strafrechtliche Teilnehmer- und Vertreterhaftung
(2.Teil), JURA 1980, s.568.
33
Frister, Schuldprinzip, s.46.
34
Geisler, GA 2000, s.166 vd.; Frister, Schuldprinzip, s.46; Schaad, Die objektiven
Strafbarkeitsbedingungen, s.39-42; Schmidt, Rolf, Strafrecht – Allgemeiner Teil,
10.Auflage, 2011, Rn.307; Stratenwerth, Günter, “Objektive Strafbarkeitsbedin-
gungen im Entwurf eines Strafgesetzbuchs 1959 – Korreferat, gehalten auf der
Strafrechtslehrertagung in Erlangen 1959”, ZStW 1959, s.565-567; Kindhäuser, Urs,
Strafrecht Allgemeiner Teil, 5.Auflage, Baden-Baden 2011, §6 Rn.13; Kudlich, Hans
(Koordinatör), “Akademik Bakış: Kusur İlkesi Işığında Objektif Cezalandırılabilme
Şartı İçeren Suçlar”, (Çevirenler: Tepe, İlker/Meraklı, Serkan/Oğlakçıoğlu, Mus-
tafa), CHD, Nisan 2012, Sayı:18, s.283 vd. (Söz konusu çalışmada üç ceza hukuku
profesörü ile soru-cevap şeklinde bir röportaj gerçekleştirilmiştir. Bu nedenle çalış-
mada, açıklamada bulunan ilgili profesörün ismi ayrıca zikredilecektir.); Heinrich,
Bernd, Strafrecht – Allgemeiner Teil I, 2.Auflage, 2010, Rn.134; Frister, Helmut,