239 / 485
Türk ve Alman Ceza Hukuku Sistemlerinde Kusur Prensibinin Kapsamı ve ...
238
karar verebilmek için, kanun koyucunun muradının ne olduğunu doğ-
ru bir şekilde tespit etmiş olmamız gerekmekteydi.
Bu kabul, yani ceza hukuku sistemimizde artık tamamıyla kusur
prensibinin geçerli olması
146
, yukarıda da ifade ettiğimiz Alman yük-
sek mahkeme kararlarında ifade edilen hususları da teyid etmektedir.
Ayrıca, kanun koyucunun bu bilinçli seçimi, artık, objektif sorumluluk
döneminden kalan ve failin kusurunun bulunmadığı durumlarda da
sorumluluğu cihetine gidilmesine yol açan
“kalıntıların”
ceza huku-
kundan çıkartıldığı/çıkartılmak istendiği şeklinde yorumlanmalıdır.
Bu bağlamda, netice sebebiyle ağırlaşmış suç bakımından failin
sorumlu tutulabilmesi için failin kusurunun (en azından taksir dere-
cesinde) varlığını şart koşan bir kanun koyucunun, objektif cezalandı-
rılabilme şartlarının varlığına sıra gelince kusurun aranmasından vaz-
geçeceğini düşünmek kanaatimizce
“abesle iştigal”
etmek olur;
“Vazı-ı
kanun abesle iştigal etmez”
kuralından hareketle de bu varsayımın kabul
edilemeyeceğini açık bir şekilde söyleyebiliriz.
Pek tabi bu sonuca varabilmek için, ön sorun olarak, neticesi se-
bebiyle ağırlaşmış suç ile objektif cezalandırılabilme şartları arasın-
da niteliksel ve/veya niceliksel bir korrelat olup olmadığı sorusunu
cevaplandırmak gerekecektir. Bu sorunun cevaplanması sonucunda,
şayet objektif cezalandırılabilme şartları, neticesi sebebiyle ağırlaşmış
suçlar ile aynı veya en azından benzer bir anlam taşıyor ise
147
düşün-
cemiz doğrulanmış olacaktır. Objektif cezalandırılabilme şartları ile
netice sebebiyle ağırlaşmış suçlar, suç genel teorisi kapsamında bir-
birlerinden tamamen farklı hukuki niteliklere sahiptirler. Bu nedenle,
netice sebebiyle ağırlaşmış suçlarda aranan
“en azından taksir”
in aran-
ması şartının, objektif cezalandırılabilme şartları bakımından -mevcut
sistemde- uygulanabilmesini mümkün görmemekteyiz. Buna karşılık,
netice sebebiyle ağırlaşmış suçların varlık gayesini oluşturan kusur
prensibine ilişkin düşüncelerin, objektif cezalandırılabilme şartları ba-
kımından da geçerli olduğunu rahatlıkla ifade edebiliriz.
146
Netice sebebiyle ağırlaşan suçların Anayasa’ya aykırı olup olmadığı ve kusur
prensibini ihlal edip etmediği yönündeki Türk ve Alman hukuklarındaki tartışma-
lar için bkz. Özbek, Veli Özer, “Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar”, Ceza Huku-
ku Dergisi, Yıl:2, Sayı:4, Ağustos 2007, s.229-230.
147
Stree, JuS, s.466.