81 / 485
Kamusal Bağlamda Özel Hayatın Korunması: ABD Federal Yüksek Mahkemesi ...
80
bir alanı/yolu kullanarak birinin evinin önünden geçerken gözlerini
kapama zorunluluğu yüklemez, ... birisi bilerek evini vs. kamuya açık
hale getirirse Ek 4. Madde koruması ortadan kalkar (general public use
and naked eye exceptions), kamuya açık (özel ve ticari uçuşların ru-
tin olduğu) hava sahasından polis tarafından yapılan gözleme olayını
herkes yapabilir, bu herkese açık ve serbesttir, kimse bunu yapmaktan
engellenemez, dolayısıyla bu konuda mahremiyet beklemek makul
değildir ve bu toplumun saygın bulduğu meşru mahremiyet beklenti-
sine uygun değildir” şeklinde görüş ifade etmiştir. Burada Mahkeme
çıplak gözle yapılan gözetlemede bir sakınca olmadığından bahsetmiş
ancak olayda kullanılan hava taşıtı (aircraft) ve fotoğraf makinasından
yani teknolojik aletlerden ve bunların kullanılmasının özel hayatın ko-
runmasına müdahale teşkil edip etmediğinden bahsetmemiştir (Slobo-
gin, 2007: 55).
Benzer bulunan
Dow Chemical Co. v. United States
kararında
37
da,
bu sefer oldukça gelişmiş ve genellikle halkın ulaşımına açık olmayan
uydu sistemlerinin dahil olduğu gözetim aracı (map making cameras)
kullanılarak bir uçak üzerinden özel bir fabrika tesisinin Çevre Kanu-
nuna aykırı bir halin bulunup bulunmadığını tespit amacıyla ancak
yasal izin bulunmadan fotoğraflarının çekilmesi olayına ilişkin olarak
FYM yine ihlal tespit etmeyerek, bu durumu da değinilen istisna kap-
samı içinde görmüştür (Slobogin, 2007: 55).
Bu konuda diğer bir ilginç karar da yukarıda da değinilen
Uni-
ted States v. Knotts
kararıdır.
38
Belirtilen karar
Katz
kararından sonra
gelişmekte olan teknolojilerle ilgili verilmiş bulunan bir karar olması
yönüyle de önemlidir. Olayda, polis bir kısım kloroform’un kaçak ilaç
fabrikalarına taşındığı şüphesiyle bir konteynıra belirli olan yol dışına
çıkınca sinyal gönderen bir çağrı cihazı (beeper) yerleştirmiştir. Mah-
keme, “bu olayın gözle takip gibi olduğu, sadece fiziki gözetlemeye
yardımcı bulunduğu, yola çıkan birinin yolda gidişinin izleneceğini
bilmesi gerektiği” şeklindeki gerekçelerle bu olayda ihlal olmadığını
ifade etmiştir.
37
476 U.S. 227 (1986).
38
460 U.S. 276 (1983).