TBB Dergisi 109. Sayı

Kamusal Bağlamda Özel Hayatın Korunması: ABD Federal Yüksek Mahkemesi ...

nun evi de dahil olmak üzere çeşitli mekanlarda- yaptığı konuşmala-

rı kayıt ederek buradan elde edilen delillerle ilgili mahkum edilmiş-

tir. Mahkeme bu konuda, adı geçenin başkası ile konuşurken yaptığı

konuşmaların dinlenebileceğini öngörmesi gerektiği ve böylece riski

üstlenmiş olduğu düşüncesiyle ihlal görmemiştir. Mahkeme gerekçe

olarak, “Başvurucunun meslektaşı olduğu muhbire anlattığı konuların

kendisini suçlayıcı şekilde kullanılmayacağı şeklindeki beklentisinin

Anayasanın koruması altında bulunmadığı, ayrıca muhbirin kendisi-

ne anlatılan şeyleri yazı ile kayıt etmesi halinde yasal delil olduğu gibi,

elektronik kayıt halinde de aynı kuralın uygulanmaması için bir neden

bulunmadığı, polis muhbirinin eylemlerinin makul soruşturma faali-

yeti olduğu ve elde edilen delillerin tamamen yasal ve kabul edilebilir

bulunduğu” şeklinde argümanlar ileri sürmüştür.

Bu karardan anlaşılan Mahkeme’nin hangi mahremiyet beklenti-

sinin mazur/haklı görülebilir olduğunu araştırmakta bulunduğudur.

Sözkonusu bu istisna hali kişisel bilgi ve verilerin kamusal bağlamda

toplanması (örneğin sokaklardan ya da elektronik ortamdan) hususu-

na özellikle inhisar etmekte olup, ABD’de bu duruma dayanarak ge-

rek kamusal gerekse özel

bir kısım kuruluşun kişiler hakkında çok

önemli derecelerde özel bilgi ve veri topladığı değerlendirilmektedir.

ff) Sınır Araması İstisnası (Border Search Exception

)

Ülkeyi korumak gerekçesiyle ABD’ye giren ya da çıkan/terkeden

herkes ve herşey, müzekkeresiz ve herhangi bir geçerli/muhtemel

nedene ihtiyaç duymadan, rutin olarak aranabilir. Bu durum bağım-

sızlığın (sovereign) bir gereği olarak görülmektedir (U

nited States v.

Martinez-Fuerte

kararı

). Daha genel bir ifade ile ABD sınırları veya

uluslararası havalimanlarında yapılan aramalar bir suç işlendiğine

dair muhtemel bir şüphe olmadan da rastgele yapılabilmektedir.

gg) Diğer İstisna Halleri

ABD hukuk sistemi içinde, eğer bir suç delili bulunabileceği

konusunda makul bir beklenti varsa, okul alanlarında öğrencilerin

eşyaları müzekkeresiz olarak aranabilir. Devlet çalışanlarının işyer-

Belirtilen özel kuruluşların en önemlileri ChoicePoint ve LexisNexis’dir.

428 U.S. 170 (1976).