TBB Dergisi 109. Sayı

TBB Dergisi 2013 (109)

Ayhan BOZLAK

lerindeki şahsi eşyaları kanundışı bir aktivite delili elde edebilmek

amacıyla yine müzekkeresiz olarak aranabilir. Kural olarak çalışanlar,

işleriyle ilgili elektronik bilgi ve verilerle ilgili makul bir özel hayat

beklentisine sahip değildir. Örneğin, onlara ait işyerindeki e-mail ve

dökümanlar incelenebilir.

b) AİHM’nin Yaklaşımı

AİHM’ne göre ise, kamusal bağlamda dahi olsa bir kişinin diğer

insanlarla etkileşimi esnasında özerk bir bölgesi/alanı vardır. Bu bir

çok faktöre göre belirlenir. Makul/meşru özel hayat beklentisi (reaso-

nable expectations as to privacy) bunlardan bir tanesi veya önemlisi

olabilir ancak tek ve kesin olanı değildir (

P.G. ve J.H./ Birleşik Krallık

kararı, 2001). AİHM’ne göre bazen, örneğin aleni mahallerde yapılan

aramalar gibi, kamusal bağlam aşağılanma ve utanma hissi nedeniyle

müdahalenin yoğunluğunu dahi artırabilir.

“Makul saygı beklentisi” kriteri, AİHM tarafından özel hayatın

korunmasında genellikle belirtilen hakkın kapsamını genişletici bir

araç olarak kullanılmaktadır (Kaymaz, 2009: 76, 77; Sevimli, 2006: 27,

dipnot 12). Ancak bazen bu kavram AİHM tarafından da sözkonusu

hakkın kapsamını daraltıcı biçimde kullanmaktadır. Örneğin,

Perry/

Birleşik krallık

(2003) kararında

, gözaltındaki kişinin kameraya alın-

ma ve görüntüsünün teşhis için kullanılması konusunda özel hayatı-

nın korunması noktasında makul beklenti içinde olamayacağına karar

verilmiştir. Böylece AİHM, özel ve kamuya açık alan ayrımında her

zaman “mekân”ın belirleyici olmayacağını belirlemiş (Dutertre, 2007:

290) ve “makul saygı beklentisi” kriterinin, müdahale değerlendiril-

mesi sırasında başvurulan bir çok kriterden sadece birisi olduğunu

söylemiştir (Roagna, 2012: 20).

AİHMözel hayatın korunması hakkını, sözkonusu hakkın kamuya

mal olmuş alandaki yansımasını da kapsayacak şekilde yorumlamakta

ve bu şekilde özel hayatın korunması hakkı ile ifade özgürlüğü arasın-

da bağlantı kurmaktadır. Örneğin, AİHM’ne göre kişinin yalnızca top-

lum içinde nasıl giyineceğine salt karar vermesi değil, bunun eyleme

dökülmesi de belirtilen hakkın koruması kapsamında bulunmaktadır

(Clayton ve Tomlinson, 2000: 812). Hakkın koruduğu alana ilişkin bu

Başvuru. No. 63737/00 (echr.coe.int, 2013).