158 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Olgun DEĞİRMENCİ
157
sorumlu tutmak mümkün olmayacaktır. Örnek olarak öldürme kas-
tıyla açılan ateş sonucu yaralanan mağdurun hastaneye kaldırılırken
ambulansın kaza yapması sonucu ölmesi durumunda, fail tarafından
tasavvur edilen nedensellik bağı, bağımsız bir sebep dolayısıyla ke-
sintiye uğramaktadır. Bu durumda fail, adam öldürmeye teşebbüsten
sorumlu tutulacaktır.
107
Tipikliğe dâhil olmasına rağmen, suçun maddi unsurlarına dâhil
olmayan şahsi cezasızlık sebepleri, cezayı ortadan kaldıran ya da azal-
tan şahsi sebepler, objektif cezalandırılabilme koşullarının varlığında
düşülen hatanın kasta herhangi bir etkisi söz konusu olmayacaktır.
Çünkü bahsi geçen durumların, failin kastına dâhil olması gerekli de-
ğildir.
108
Örneğin, görevi kötüye kullanma suçunda fail, görevini kö-
tüye kullanmasına rağmen kişilerin mağduriyetine sebep olmadığını
düşünse ancak gerçekte kişilerin mağduriyetine sebep olsa hatasından
istifade edemeyecektir.
109
Objektif cezalandırılabilme koşulu olan kişi-
lerin mağduriyetine sebep olma durumu, kastın kapsamına dâhil ol-
madığından dolayı bu konudaki hata kastı etkilemeyecektir.
Tersine unsur yanılgısında ise fail, suçun kanuni tanımındaki
maddi unsurları gerçekleştirdiği bilinciyle hareket etmekte ancak ya-
nılgısından dolayı maddi unsurları gerçekleştirememektedir. Başka-
sının yerine kendi malını alan kişi, tersine unsur yanılgısı içindedir.
Tersine unsur yanılgısı, TCK m.30/1’de düzenlenmemiştir. Konu işle-
nemez suç
110
kuralları kapsamında çözümlenecektir.
111
107
Özbek, s. 86; Özbek / Kanbur / Bacaksız / Doğan / Tepe, s.406; Ayrıca bkz.
Karakurt, s. 120, 121; “…failin kasten hareket ettiğini söyleyebilmek için, sade-
ce hareket ve neticeyi değil, aynı zamanda nedensellik sürecinin esaslı noktala-
rını da bilmesi gerekmektedir. Fakat nedensellik sürecinin çoğunlukla eksiksiz
bir şekilde bilinmesi mümkün değildir. Bu nedenle, fail neticeyi gerçekleştirmek
istediği hâlde, bu neticenin gelişimi atipik olmadığı ve objektif olarak neticenin
faile yüklenebilmesi mümkün olduğu takdirde, nedensellik bağındaki yanılma-
lar önemli değildir. Buna karşılık, failin tasavvuruna göre nedensellik bağındaki
esaslı sağmalar istisnai tarzda fiilin başka bir şekilde hukuki değerlendirmesini
gerektiriyorsa, bu takdirde kastı ortadan kaldıran bir unsur yanılgısı söz konusu
olacaktır.” (Koca / Üzülmez, s. 232); Hakeri, s. 388.
108
Hakeri, s. 385, 386; Koca / Üzülmez, s. 232.
109
Hakeri, s. 386.
110
İşlenemez suç hakkında detaylı bilgi için bkz. Alacakaptan, Uğur, İşlenemez Suç.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınlarından 223, Tarihsiz.
111
Karakurt, s.114; Koca – Üzülmez, s.232; Özgenç, s.406; Özgenç, Gazi Şerhi, s.418.