160 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Olgun DEĞİRMENCİ
159
isterken, yanılma sonucunda babası B’yi öldürmesi durumunda, işle-
nen suçta daha ağır cezayı gerektiren nitelikli bir hâl bulunacak, ancak
bu nitelikli hâl, failin bilgisi dâhilinde olmayacaktır. Bu durumda, fail
kasten öldürme suçundan sorumlu olacak, ancak nitelikli hâl dolayı-
sıyla cezası artırılmayacaktır.
113
Ünlü hukukçu
de Vabres
’in işaret ettiği
gibi Yunan mitolojisinin ünlü meselinde, babasını bilmeden öldüren
Oidipus’a ağırlatıcı neden uygulanmayacak ve yanılmadan dolayı sa-
dece kasten öldürmeden sorumlu tutulacaktır.
114
Bu olasılıkta netice sebebiyle ağırlaşmış suçlara
115
ilişkin özellikle
bir durumun vurgulanması gereklidir. Eğer, gerçekte mevcut ancak
fail tarafından bilinmeyen ağırlatıcı sebep, daha ağır bir neticenin fa-
ile yüklenmesinden kaynaklanıyorsa, başka bir anlatımla ortada neti-
ce sebebiyle ağırlaşmış suç var ise, söz konusu ağırlatıcı nedenin fai-
le yüklenebilmesi için netice bakımından en azından taksirle hareket
zorunludur (TCK m.23). Netice sebebiyle ağırlaşmış suçlarda, failin
iradesinin cezayı arttıran nitelikli hâle yönelik olmasa bile, bu nitelikli
hâlin gerçekleşmesinde taksir derecesinde kusurunun olması duru-
munda, nitelikli hâlin kendisine uygulanması gereklidir.
116
(2) Failin işlediği suçta daha ağır cezayı gerektiren nitelikli bir
hâlin bulunmamasına rağmen failin bunu bilmemesi: Daha ağır ceza-
yı gerektiren nitelikli hâllerde yanılmaya ilişkin ikinci olasılıkta, fail
temel suçu, daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hâli de dâhil edecek
şekilde işlemektedir ancak gerçekleşen suçta nitelikli hâl bulunma-
maktadır. Bu duruma örnek olarak yukarıdaki örneğin tersi bir durum
verilebilir. Fail, babasını öldürmek isterken yanılgı sonucu başkasını
öldürmüştür. Bu durumda fail yanılgısından yararlanacak ve nitelikli
hâlden sorumlu tutulmayacaktır.
117
113
Koca / Üzülmez, s. 235; Özbek, s. 88; Karakurt, s. 123; Hakeri, s. 396.
114
Sezgin, s. 735.
115
Netice sebebiyle ağırlaşmış suçlar hakkında bkz. Erdem, Mustafa Ruhan, “Netice
Yüzünden Ağırlaşan Suçlar”,
Uğur Alacakaptan’a Armağan
, İstanbul Bilgi Üniver-
sitesi Yayınları, İstanbul 2008, s. 257-262; Karakehya, Hakan, “Netice Sebebiyle
Ağırlaşan Suçlarda Ağırlaşan Neticenin Muhtemel Olmasının Cezai Sorumluluğa
Etkisi”,
Ceza Hukuku Dergisi
, Y.:4, S.:9, Nisan 2009, s.156-167; ayrıca bkz. Kaymaz,
Seydi, “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 87/4.Maddesinde Düzenlenen Netice
Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama Suçu”,
Türkiye Barolar Birliği Dergisi
, S.:58, 2005, s.
73 vd.
116
Hakeri, s. 386.
117
Koca / Üzülmez, s. 234; Özbek, s. 88; Karakurt, s. 123; Öğretide bu durum mefruz