230 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Harun YILMAZ
229
Kuşkusuz yürütmenin güçlendirilmesinin bir boyutu da, yürütme-
nin düzenleme yetkisinin genişlemesi ya da özerkleşmesini sağlamaktır
30
.
Tam da bu noktada, yukarıda zikredilen güçlü yürütme gereksiniminin
bir yansıması olarak, 1971 yılında yapılan köklü anayasa değişiklikleri
ile hukuk dünyamıza
“kanun hükmünde kararname
31
’’
kurumu dahil ol-
muştur. Bu kurum ile yürütme organına, bir yetki kanununa dayanmak
şartıyla kanun gücünde düzenlemeler yapma yetkisi bahşedilmiştir.
Sonuç itibari ile düzenleme yetkisi açısından bakıldığında, 1961
Anayasası, 1924 Anayasası’ndan kaynaklanan sorunların önemli bir
bölümüne çözüm getirmekte ve yürütme görevinin kanunlar çerçeve-
sinde yerine getirileceğini öngörmekle
32
, aşağıda incelenen düzenleme
yetkisinin türev ve ikincil nitelikli bir yetki olduğunu hüküm altına
almaktadır.
Düzenleme yetkisinin tarihsel gelişimi bu yönde olmakla birlikte,
bu yetkinin niteliğine ilişkin ilerleyen bölümlerde yapılacak açıklama-
larda halen yürürlükte bulunan 1982 Anayasası’nın hükümlerinin esas
alınacağı belirtilmelidir.
II. DÜZENLEME YETKİSİNİN KAPSAMI
Genel hatları ile yürütmenin düzenleme yetkisinin niteliği ve kap-
samı, ilk bakışta teknik bir idare hukuku sorunu gibi görünse dahi,
anayasal sistem içinde kuvvetler arası ilişkilerin değerlendirilmesini
de gerektiren geniş boyutlara sahiptir
33
.
Yürürlükte bulunan 1982 Anayasası esas alınarak söylenmelidir
ki, var olan anayasal metin ile varılmak istenen nihai hedef, önceki
dönem anayasal tartışmaların da kaynağı olan güçlü bir yürütmeyi or-
de, bundan asıl zarar gören parlamentodaki çoğunluğa dayalı yürütme organı
oluyordu.’’
30
Öztürk, İdarenin Düzenleme Yetkisinin Kapsamı, s.68.
31
Ayrıntılı bilgi için bkz. Burhan Kuzu, Türk Anayasa Hukukunda Kanun Hük-
münde Kararnameler, Üçdal Neşriyat, İstanbul, 1985, s.10 vd.
32
Kazım Öztürk, Son Değişiklikleriyle Gerekçeli Anayasa, Bilgi Yayınevi, 12. Bası,
İstanbul, 975, s.25 : “1961 Anayasasının 5, 6, 7. maddelerinin ortak gerekçesi:
T.B.M.M, herhangi bir sahayı Anayasaya uygun olmak şartıyla düzenleyebilir.
Halbuki yürütme sadece kanunların uygulanması demektir. Kanun olmayan yer-
de Türk hukukuna göre yürütme de yoktur. Yürütme organı kaynağını kanundan
almayan bir tasarrufta bulunamaz.’’
33
Turgut Tan, “Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Yürütmenin Düzenleme
Yetkisi’’,
Anayasa Yargısı
, C.III, 1986, s.203-216, s.205.