295 / 441
Barışçıl Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yapma Hakkı ve Devletin Yükümlülükleri
294
• bir küçüğün gözetim altında eğitimi için usulüne uygun olarak ve-
rilmiş bir kararın verilmesi durumunda
59
,
• bulaşıcı hastalıkların yayılmasını engellemek amacıyla hastalı-
ğı yayabilecek kişilerin, akıl hastalarının, alkol veya uyuşturucu
madde bağımlılarının veya serserilerin kamu düzenini bozmaları
durumunda
60
,
• kişinin, usulüne aykırı surette ülke topraklarına girmekten alıko-
nulması veya onun hakkında devam eden bir sınır dışı ya da iade
işleminin olması nedeniyle hürriyetinden mahrum bırakılabilir
61
.
Hürriyetlerinden mahrum bırakılan barışçıl göstericilerin suç işle-
dikleri konusunda makul nedenlerin bulunduğunu iddia etmek zor-
dur çünkü, ortada işlenen bir suç veya suç şüphesi yoktur ; tam tersine
şiddetten uzak göstericiler, gerek ulusal hukukta ve gerekse uluslara-
rası hukukta kendilerine tanınan demokratik haklarını kullanmak için
toplanmakta ve gösterilere katılmaktadırlar. Dolayısıyla, protesto gös-
terilerinde yakalanan barışçıl göstericiler için, AİHS’nin 5. maddesi ile
güvence altına alınan kişi güvenliği hakkı ihlal edilebilmektedir.
Bununla birlikte, barışçıl göstericilere karşı polis tarafından oran-
tısız güç kullanımı, AİHS’nin 3. maddesi anlamında sorun çıkarabil-
mektedir. Bilindiği üzere Sözleşme’nin 3. maddesi, her türlü işkenceyi,
insanlıkdışı veya aşağılayıcı ceza ve muameleyi yasaklamaktadır
62
. Bir
davranışın 3. maddenin kapsamına giren bir muamele olarak kabul
edilebilmesi için bu davranışın minimum bir ağırlığa varması gerek-
mektedir
63
. Barışçıl bir şekilde yapılan gösteri yürüyüşlerine polisin
müdahalesi AİHS’nin 3. maddesi anlamında kötü muamele olarak ka-
bul edilebilir mi ?
Barışçıl göstericilere karşı kullanılan gazın miktarı, gösterilerin da-
59
Bu duruma örnek olarak, AİHM, Bauamar/Belçika, n° 9106/80, 29 Şubat 1988
tarihli karar.
60
Örnek olarak, AİHM, Winterwerp/Hollanda, n° 6301/73, 24 Ekim 1979 tarihli
karar.
61
Örnek olarak., AİHM, Saadi/Birleşik Krallık, n° 13229/03, 28 Ocak 2008 tarihli
karar.
62
Bu kavramların tanımları için, AİHM, Labita/İtalya, n
o
26772/95, 6 Nisan 2000
tarihli karar, § 120 ve Wieser/Avusturya, n
o
2293/03, 22 Şubat 2007 tarihli karar, §
36.
63
AİHM, Costello-Roberts/Birleşik Krallık, n
o
13134/87, 25 Mart 1993 tarihli karar,
§ 30.