345 / 441
Çağrı Üzerine Çalışmaya Dayalı İş Sözleşmesi
344
İş Kanununun 63. maddesinin 1. fıkrası hükmüne göre, işçinin
haftalık çalışma süresi 45 saati aşamamaktadır. Kısmi çalışmaya dayalı
sözleşmelerinde ise, işçinin haftalık çalışma süresinin normal çalışma
süresinin en az 1/3 oranında az olması gerekliliğine değinilmiş olma-
sına karşın, çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesinde haftalık
çalışma süresi kararlaştırılmamış aksine, ay ve yıl gibi zaman dilimleri
için de sözleşme yapılabilmesine olanak tanınmıştır.
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi, bir çeşit kısmi süreli
çalışma olduğu için, İş Kanunu m.13/1 ve m.63/1 hükmü birlikte dü-
şünüldüğünde, haftalık çalışma süresi en fazla otuz saat olabilecektir.
Taraflar, çağrı üzerine dayalı iş sözleşmesini ay veya yıl gibi bir
zaman dilimini esas alarak da yapabilirler. İşçi ve işveren yapacak-
ları sözleşmede ayda veya yılda işçinin garanti olan çalışma süresini
belirtebilirler. Ay veya yıl zaman hesabına dayalı çağrı üzerine çalış-
maya dayalı iş sözleşmesinde işçinin çalışma süresi hesaplanırken,
haftalık yirmi saat çalışma süresinin göz önünde bulundurulması ge-
rekmektedir.
Ay ve yıl zaman dilimlerine dayalı olarak yapılan sözleşmede her
çağrıda işçinin en az dört saat çalışması zorunluluğu ve haftalık yirmi
saat çalışma dikkate alınarak, örneğin; ay esas alınarak yapılan çağrı
üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesinde işçinin garanti çalışma süre-
si bir ayın dört hafta ile çarpılması yoluyla hesaplanabilecektir.
İş Kanununda işçinin ayda veya yılda maksimum çalışma süresi
ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmadığı için, kısmi süreli iş sözleşme-
si hükümlerinin kıyasen uygulanması yoluyla yani haftada en fazla
otuz saat olarak hesaplama yapıldığında, aydaki hafta sayısıyla en faz-
la otuz saatin çarpılması ile aylık; bir yıl içindeki tatil olmayan hafta
sayısı ile en fazla otuz saatin çarpılması ile de yıllık çalışma süresi he-
saplanabilecektir.
İş Kanununun 14. maddesi hükmünün son fıkrasına göre, çağrı
üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesinde işçiye çalıştırılacağı süreden
en az dört gün önce çağrının yapılması gerekmektedir. Maddedeki “en
az dört gün önce” ifadesinden, bu sürenin emredici nitelikte değil, ak-
sine, taraflarca dört günden az olmamak koşulu ile kararlaştırılabile-