TBB Dergisi 110. Sayı

412 / 441

TBB Dergisi 2014 (110) Melek ACU 411
öncelikli olarak güvenliği sağlaması gerektiği durumlarda ölüm vuku
bulmuşsa, yaşama hakkının ihlali iddiasıyla bireysel başvuru yapılabi-
linecektir. Henüz Anayasa Mahkemesinin bu konuda içtihadı olmadı-
ğı için AİHM’nin içtihatlarından örneklendirilmektedir.
Ümraniye çöplüğünün patlaması, dere yatağına imar izni verile-
rek sel nedeniyle oluşan ölümlerde yani çevresel felaketlerde, sosyal
güvencesi olmadığı için acil hastaların hastaneye kabul edilmemesi
nedeniyle ölüm gerçekleştiyse, devletin sağlık tedbirini alması gere-
ken durumlarda ihmali var ise yaşama hakkı bireysel başvuruya konu
edilebilinecektir. Devletin etkili soruşturma görevinin usulünce ye-
rine getirmediği durumlarda yaşama hakkının ihlali söz konusudur.
Özellikle güvenlik görevlileri ile vatandaşın taraf olduğu olaylarda
Cumhuriyet Savcısının yönettiği soruşturma döneminde tüm delille-
rin usulünce toplaması, etkili ve usulünce yapılan soruşturma ile failin
bulunup yargılanmasının sağlanması, devletin aslî görevlerindendir. 22
2- İşkence Yasağı: İşkence eyleminin ayrıntılı tanımının yapıldığı
İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Aşağılayıcı Muame-
le ya da Cezaya Karşı Sözleşme’nin23 1. maddesine göre işkence; “bir
kişi üzerinde kasıtlı biçimde uygulanan ve o kişiden ya da üçüncü bir kişi-
den bilgi edinmek yahut itiraf elde etmek; o kişinin ya da üçüncü bir kişinin
gerçekleştirdiği yahut gerçekleştirdiğinden şüphelenilen eylemden ötürü onu
cezalandırmak ya da o kişiyi ya da üçüncü kişiyi korkutmak yahut yıldırmak,
sindirmek için; ya da ayırımcılığın her hangi bir türüne dayanan herhangi bir
nedenle, bir kamu görevlisi ya da resmi sıfatla hareket eden bir başka kimse
tarafından bizzat yahut bu kimselerin teşviki ya da rızası yahut da bu eylemi
onaylaması suretiyle yapılan ve gerek fiziksel gerekse manevi, zihinsel ağır acı
ve ıstırap veren her hangi bir eylemdir.”24 şeklinde belirlenmiştir.
22 Ahmet Özkan ve Diğerleri / Türkiye, 6 Nisan 2004 tarihli karar, Başvuru
no.21689/93,
23 İşkence kavramının tanımının yapıldığı bu Sözleşme, 10 Aralık 1984’te Birleşmiş
Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edildi ve 26 Temmuz 1987’de yürürlüğe
girdi,
24 İşkence kavramının tanımı hakkında daha fazla bilgi için, bkz. APT, The Definiti-
on of Torture: Proceedings of an Expert Seminar, Cenevre, APT, 2003 ve Rodley,
Nigel, he Treatment of Prisoners under International Law,, Oxford Uni. 1999, s.
75-107.
18 Bkz. AİHS.’nin 3. maddesi şöyledir: “Hiç kimse işkenceye veya insanlık dışı ya
da aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi tutulamaz.
NR/rdonlyres/3BAA147F-29C9-48CE-AF64.