

TBB Dergisi 2014 (111)
Hayrettin YILDIZ
285
rumsal tahkim; tahkimin yabancılık unsuru içerip içermemesine göre
milli tahkim ve milletlerarası tahkim; uyuşmazlığın türüne göre alela-
de tahkim ve ticari tahkim gibi ayrımlara tabi tutulabilmektedir
20
. Bu
ayrımlardan en çok öne çıkanı milli tahkim ve milletlerarası tahkim
ayrımıdır. Milli tahkim her devletin ulusal kanunlarına uygun olarak
oluşturulan ve ona tabi olan tahkim türü iken, milletlerarası tahkim
uluslararası mevzuata göre ve ona uygun olarak yürütülen tahkim tü-
rüdür. Milletlerarası tahkim, ayrıca belli bir ulusal hukukun sınırları
içine sokulamayan tahkim olarak da tanımlanabilmektedir
21
.
Taraflar aralarında çıkan ya da çıkması muhtemel ihtilafların ken-
dileri tarafından oluşturulacak bir hakem heyeti tarafından çözüme
kavuşturulacağını, aralarında akdettikleri sözleşmeye bir ek hüküm
(tahkim şartı) ilave ederek kararlaştırabilecekleri gibi, aralarındaki
sözleşmeden bağımsız olarak ayrıca düzenledikleri bir tahkim sözleş-
mesi yoluyla da kararlaştırabilirler
22
. Bu husus gerek bir tahkim şartı
ile gerekse ayrı bir sözleşme ile belirlensin, amaç her halükarda normal
yargının bertaraf edilmesidir
23
. Taraflar üzerinde serbestçe tasarrufta
bulunabilecekleri hususlardan kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklar
için tahkime gidilmesini kararlaştırabilirler
24
. Üzerinde tahkime gidi-
lecek husus başka kişilerin iradesine müdahale niteliğinde ise ya da
kamu düzenine aykırı ise taraflar tahkime gidemezler.
III. İdare Hukukunda Tahkimin Yeri
Kamu hukuku ve idare hukukuna hakim kavram kamu yararıdır.
Bu yüzden
İdare, kamu yararını temel alarak idari eylem ve işlemlerde
bulunurken, kamu yararını gözeterek hareket eder ve kamuyu tem-
sil ederek işlemler gerçekleştirir. İdarenin kamu adına hareket eder-
ken toplumun yararını gerçekleştirebilmesi için de idare kamu gücü
20
Nomer Ergin – Ekşi Nuray – Gelgel Öztekin Günseli, Milletlerarası Tahkim Hu-
kuku, op.cit, s. 3, Başbayraktar Taşkın Mine, Tahkimde Yabancılık Unsuru, op.cit,
s. 122-123, Karataş Sinem, İmtiyaz Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıkların
Tahkimi, Op.Cit, S. 2
21
Başbayraktar Taşkın Mine, Tahkimde Yabancılık Unsuru, op.cit, s. 125
22
Özkan Cahit, İmtiyaz Sözleşmeleri ve Uluslararası Ticari Tahkim
(http://okul.
selyam.net/docs/ index-98210.html?page=4, 21 Kasım 2013), s. 8
23
Nomer Ergin – Ekşi Nuray – Gelgel Öztekin Günseli, Milletlerarası Tahkim
Hukuku, op.cit, s. 2
24
Başbayraktar Taşkın Mine, Tahkimde Yabancılık Unsuru, op.cit, s. 121