TBB Dergisi 111. Sayı

TBB Dergisi 2014 (111)

Hayrettin YILDIZ

287

mayacağı düşüncesi, idare hukukundaki kamu yararı ve kamu düzeni

kavramına aykırılık gibi sebepler söz konusu tahkim yasağının teme-

linde yatan nedenlerdir

. Nitekim, Fransız Danıştay’ı bir tavsiye kara-

rında bu kuralın Fransız hukukunun genel ilkelerinden biri olduğunu

belirtmiştir

. Dolayısıyla idare hukukunda kural ve esas olan tahkim

yasağıdır. Bu kuralın dışlanarak idari sözleşmelerde tahkim yöntemi-

nin benimsenmesi, istisnai bir durumdur. Bildiğimiz üzere hukukta

norm yorumlanırken istisnalar dar yorumlanır. Bu yüzden kaideye

istisna getirilirken, söz konusu istisnanın kanunla düzenlenmesi ve

açıkça belirtilmesi gerekir. Nitekim genel kural bu olmakla beraber,

Fransız hukukunda bir çok yasa ile bu kurala istisnalar getirilmiştir

Aynı şekilde, Fransız yargı içtihatlarında, uluslararası ticari yararın

(les intérêts du commerce international)

söz konusu olması durumunda

kamu tüzel kişilerinin uluslararası ticari tahkime

(l’arbitrage internatio-

nal)

gidebileceği uzun süreden beri kabul edilmektedir

Türk idare hukukunda da uzunbir süre boyunca, idareninbir kamu

hizmetinin yürütülmesi amacıyla özel hukuk kişileriyle yapılacak söz-

leşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklarda, tahkime gidilemeyeceği,

bu alternatif uyuşmazlık çözüm yolunun yasak olduğu düşünülmüş-

tür. Örneğin, 11 Mayıs 1994 tarihinde yürürlüğe giren ve hükümete

özelleştirme uygulamaları konusunda düzenleme yapma yetkisi ve-

ren 3987 sayılı yetki yasasının 3. maddesinde “özelleştirme akidlerinin

uygulanması sırasında çıkabilecek hukuki uyuşmazlıkların yürürlük-

teki kanunlar hükümlerine göre Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerin-

ce yahut – uluslararası hakemlik dahil – tahkim yollarına başvurularak

çözümlenmesi” hükmü getirilmek suretiyle özelleştirmelerde tahkim

kurumunun - bu alanda - ihdası amaçlanmıştır. Kanun koyucu bura-

da özelleştirme sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıkların bir tahkim

müessesesi tarafından çözüme kavuşturulmasına izin vermeyi amaç-

Karataş Sinem, İmtiyaz Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıkların Tahkimi,

op.cit, ss. 4-6

Fransız Danıştay’ının 6 Mart 1986 tarihinde belirttiği görüşü, EDCE 1987, görüş

numarası; 38, Aktaran; Chapus René, Droit du contentieux administratif, op.cit, s.

268

Bu istisnanın Fransız hukukunda düzenlenmiş olduğu kanunlar için bakınız,

Gözler Kemal, İdare Hukuku, Op.Cit, S. 240

Chapus René, Droit du contentieux administratif, op.cit, s. 273, Gözler Kemal,

İdare Hukuku, op.cit, s. 241