317 / 533
Anayasaya Uygunluk Denetiminde Çelişme İlkesi
316
partisi meclis grubu tarafından kullanılması ile başbakanlık tarafından
kullanılması arasında bir etki farkı olmayacağının da kabulü gerekir.
Nitekim bu yetki bugüne kadar sadece iktidar partisi meclis grupların-
ca kullanılmış ve bu yetkinin kullanıldığı başvuruların büyük çoğun-
luğunda en az bir madde Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiştir.
Dolayısıyla, Mahkemenin ciddi bir etki altında kalmadığı düşünülebi-
lir. Bununla birlikte, bir karşı oy yazısında, iktidar partisince verilen
yazılı açıklamada, Anayasa Mahkemesine ağır eleştiri ve gözdağı ni-
teliği taşıyan kimi bölümler bulunduğu belirtilmiştir.
52
Cevap dilek-
çesinin gözdağı niteliği taşıması halinde cezai yaptırım uygulanması
önemli bir adım olur.
Yeni düzenlemede, grup kararının salt çoğunlukla alınması ve sa-
dece Anayasaya uygunluk doğrultusunda görüş bildirilmesine ilişkin
eski koşullara yer verilmemiştir. Bu durumda, artık siyasi parti grupla-
rının kendi iç yönetmeliklerinde öngörülen çoğunlukla yazılı açıklama
yapabilecekleri ve bu görüşün de Anayasaya aykırılık doğrultusunda
da olabileceği kabul edilmelidir.
Bu olumlu değişikliklerin yanı sıra, itiraz başvuruları bakımından
yazılı açıklama gönderme yetkisinin kaldırılmış olması ise büyük bir
eksiklik olarak görülebilir. Her ne kadar bugüne kadar sadece bir itiraz
yolu başvurusunda iktidar partisinin yazılı açıklama gönderdiği gö-
rülmekte ise de, bu yetkinin kaldırılması için makul bir sebep bulun-
mamaktadır.
53
Mevcut durumda, itiraz yolu başvuruları bakımından
sadece başvuran mahkeme önündeki davanın taraflarının görüşleriy-
le yetinilecektir.
54
Oysa norm iptal edildiği takdirde herkes için etkili
52
E.1990/31, K.1990/24, Yekta Güngör Özden karşı oyu. Aynı yazıda, diğer usul
kurallarına uyulmadığı da belirtilmektedir. Anayasa Mahkemesinin bu iddialara
yanıt vermemiş olması önemli bir eksikliktir.
53
E.1990/5, K.1990/28. İtiraz yolu başvurularında bu hakkın tanınması unutulmuş
olabilir. Ancak, böyle değilse, itiraz yolu başvurularında cevap hakkının kaldırıl-
ması Ruiz-Mateos kararının sonuçlarından kurtulma amacıyla açıklanabilir. “İk-
tidara” cevap hakkı tanınmadığında, itiraz yoluna başvuran mahkeme önündeki
taraflara da bir hak tanınmıyor olması çelişme ilkesini bireyler bakımından ihlal
etmeyecektir. Mevcut iktidar, tarafların Anayasa Mahkemesi önüne gelmesini en-
gellemek için kendi cevap yetkisini kaldırmış olabilir.
54
Anayasa Mahkemesi pek çok kararında, dava mahkemesi önündeki tarafların
görüşlerinin alınmamasını işin geri çevrilmesini gerektirecek bir eksiklik olarak
kabul etmektedir. Örn. E.2003/74, K.2003/79. Tarafların görüş bildirmesi zorunda