318 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Özen ÜLGEN
317
olacağı ve bu açıdan iptal davası ile aynı sonuçları doğuracağı dikkate
alındığında hukuk düzeninin bütünlüğünden sorumlu olanlara aynı
şekilde
savunma
olanağı tanınması önemlidir.
Yazılı açıklama gönderme yetkisine ilişkin düzenlemelerde bir
diğer eksiklik, bu yetkinin kullanılabileceği sürenin kanunda yer al-
mamasıdır. İçtüzükte (m.71), bireysel başvurularda Adalet Bakanına
30 günlük bir süre tanındığı halde, iptal davaları bakımından bir süre
belirtilmemiştir. Yazılı açıklama gönderme yetkisinin Anayasa Mah-
kemesinin dava dilekçesi ve eklerini koyduğu bir bildirimle başladığı
dikkate alındığında, sürenin bu bildirimde Anayasa Mahkemesi tara-
fından belirleneceği varsayılabilir. Elbette, alt ve üst sınırların kanun-
da belirlenerek yetkinin Anayasa Mahkemesine devredilmesi tercih
edilebilirdi.
Anayasa Mahkemesi, kanunda açıkça yazılı açıklama verme yetki-
sine sahip olanlar dışında kalanlara yazılı açıklama yapma olanağı tanı-
mamaktadır. Dolayısıyla, bu kişilerin dava dilekçesini inceleme talep-
lerini de kabul etmemektedir. Bu çerçevede, bir senato kararının iptali
için açılan davada Senato Başkanlığının ve yine dava konusu kanunla
doğrudan ilgili bir sivil toplum kuruluşunun başvurusu
“kanunda yeri
olmadığı”
ve
“Anayasaya uygunluk denetiminde taraf olma ve savunma
”
söz konusu olmadığı gerekçeleriyle reddedilmiştir.
55
Ancak, az sayı-
da kararında, yine iptal davası açma yetkisine sahip olan ama yazılı
açıklama gönderme yetkisine sahip olmayan kurumlardan(üniversite)
yazılı görüş talep edildiği tespit edilmektedir.
56
Yine bazı kararlarında,
sözlü açıklama için davet ettiği kişilerin açıklamalarını yazılı olarak
da Mahkeme’ye bıraktıkları görülmektedir.
57
Şüphesiz ki, kendiliğin-
den kullanılamadığı için, bu tür yazılı belgeler teknik anlamda
yazılı
açıklama hakkı
kapsamında değerlendirilemez. Aynı şekilde, zaman za-
man öğreti görüşlerine adeta bu kişilerden yazılı görüş alınmış gibi yer
olmayıp, dava mahkemesinin görüş talep etmesi yeterlidir.
55
Senato Başkanlığının başvurusu için bkz. E.1973/43,K.1973/39, Kt.25.12.1973 ve
E.1973/44,K. 1973/40, Kt.25.12.1973, RG.19.02.1974. Emekli İnkılap Subayları Der-
neğinin talebi için bkz. E.1971/52,K.1972/1, Kt.03.02.1972.
56
E.1969/31, K.1971/3.
57
E.1970/48, K.1972/3; E.1990/25, K.1991/1.