TBB Dergisi 111. Sayı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Gäfgen Kararı Bağlamında Ceza Muhakemesinde ...

334

duriyet devam ettiği için hukuka aykırı oldukları belirtilmiştir. FBM,

delil olarak kabul edilemeyecek bulguları bu ifadelerle sınırlamıştır.

Buradan hareketle yasaklanmış yöntemlerle kendisinden alınan ifa-

deler sonucu soruşturma makamları tarafından öğrenilen çocuğun

cesedi gibi bulguların, ceza davasından dışlanacaklarına ve kullanıl-

mayacaklarına dair bir beyanda bulunması için başvurucunun yaptığı

başvuruyu reddetmiştir

. FBM’nin kararının ilgili bölümü şu şekildir:

“Ceza Muhakemesi Kanununun 136a maddesine aykırılığın, bir ifade so-

nucu elde edilen bulguların delil olarak kullanılmamasını gerektirecek kadar

geniş bir etkisi yoktur. Mahkememiz, müelliflerin ve mahkemelerin uzlaştırıcı

(Mittelmeinung) görüşlerine katılmaktadır; buna göre, olayın içinde bulun-

duğu özel şartlar içinde menfaatler dengelenmelidir; bu denge bakımından

özellikle temel haklara ilişkin maddeler gibi, hukuk düzeninin açıkça ihlal

edilip edilmediği ve soruşturma konusu suçun ağırlığı dikkate alınmalıdır.

Mevcut olayda fiziksel şiddet uygulama tehdidi şeklinde sanığın temel hak-

larına yöneltilen müdahalenin ağırlığı ile bir çocuğun öldürülmesi şeklinde

sanığa isnat edilen ve soruşturulması gereken suçun ağırlığı tartıldığında söz

konusu suç, sanığın ifadesinin bir sonucu olarak özellikle çocuğun cesedinin

bulunması ve daha sonra yapılmış otopsi gibi bulguların kullanılmaması tale-

bi karşısında ağır basmaktadır.”

Bu ise bizde FBM’nin aslında hukuka aykırı delillerin uzak etkisi

kuramını dışladığını, hukuka aykırı yöntemlerde elde edilen delillere

dayanılarak elde edilen delillerin belli koşullar halinde kullanılması-

nın mümkün olduğunun kabul edildiği düşüncesinin oluşmasına yol

açmıştır. Ancak kararda da belirtildiği üzere bu bakış açısı aslında Al-

man ceza muhakemesi hukuku öğretisinde ve mahkeme kararlarında

görülen ve korunan hukuksal yararları değerlendirmek suretiyle hu-

kuka aykırı yollardan elde edilen delillerin kullanılıp kullanmayacağı-

na karar veren görüştür.

Tüm bunlardan sonra MG, suçlamalara cevap olarak JM’yi öldür-

düğünü ikrar etmiş; hatta başlangıçtan beri JM’yi öldürme amacıyla

hareket ettiğini de itiraf etmiştir. Mahkeme, 28.7.2003 tarihinde MG’yi

zorla kaçırma ve kasten öldürme eyleminden dolayı kendisini suçlu

bulmuş ve müebbet hapse mahkum etmiştir

. Bazı Alman yazarlar so-

Gäfgen v. Almanya, §31.

LG Frankfurt, 5-22 E. 2/03 3490 K. 230118/02,