93 / 533
Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama
92
bir düzenleme bulunmadığından, böyle bir durumda, kişinin bu suç-
tan dolayı suçun manevi unsurunun eksikliği nedeniyle sorumluluğu
söz konusu olmayacaktır (TCK md. 30/1)
43
.
Özellikle belirtilmelidir ki, yukarıda yaptığımız açıklamalarda
birinci fıkradaki tahrikin kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir
tehlike ortaya çıkarması şeklinde vurgulanan, üçüncü fıkradaki aşağı-
lama fiilinin kamu barışını bozmaya elverişli olması şeklinde vurgu-
lanan ve bu nedenle somut tehlike suçu olarak kabul ettiğimiz bu suç
tiplerindeki söz konusu somut tehlike hususlarını objektif cezalandırı-
labilme koşulu olarak kabul etmiştik. Bu açıdan, objektif cezalandırı-
labilme koşulları kastın kapsamı dışında kabul edildiklerinden, failin
kastının bu hususları kapsaması gerekmemektedir
44
.
3.3. Hukuka Aykırılık Unsuru
TCK’nin 218. maddesinde, bu suçun basın ve yayın yoluyla işlen-
mesi, aşağıda daha detaylı olarak inceleyeceğimiz üzere, cezayı art-
tıran bir nitelikli unsur olarak düzenlenmiştir. Bununla birlikte yine
aynı maddeye göre, gerek Anayasa’nın ifade özgürlüğünü düzenleyen
26. maddesi, gerekse Basın Kanunu’nun 3. maddesi
45
ile garanti alınan
haber verme hakkının sınırlarını aşmayan ve de salt eleştiri amacı taşı-
yan ifadeler, bu kapsamda suç oluşturmayacaktır
46
.
Dikkat edilmelidir ki, burada TCK md. 26’da
47
tanımlanan hakkın
kullanılması hukuka uygunluk nedeninin, basının haber verme hakkı
43
Ayrıca bkz.: Cihan, s. 109.
44
Koca/Üzülmez, s. 148.
45
Basın özgürlüğü
Madde 3- (1) Basın özgürdür. Bu özgürlük; bilgi edinme, yayma, eleştirme, yo-
rumlama ve eser yaratma haklarını içerir.
(2) Basın özgürlüğünün kullanılması ancak demokratik bir toplumun gereklerine
uygun olarak; başkalarının şöhret ve haklarının, toplum sağlığının ve ahlâkının,
millî güvenlik, kamu düzeni, kamu güvenliği ve toprak bütünlüğünün korunma-
sı, Devlet sırlarının açıklanmasının veya suç işlenmesinin önlenmesi, yargı gücü-
nün otorite ve tarafsızlığının sağlanması amacıyla sınırlanabilir.
46
Parlar/Hatipoğlu, burada eleştiri amaçlı ifadeleri basının haber verme hakkı
kapsamında kabul etmektedir. Maddenin lafzı nedeniyle bu şekilde bir sonuca
varıldığı, ancak farklı iki hukuka uygunluk nedeni olduğu kanaatindeyiz. Bkz.:
Parlar/Hatipoğlu, s. 3479.
47
Hakkın kullanılması ve ilgilinin rızası
Madde 26- (1) Hakkını kullanan kimseye ceza verilmez…