31 / 413
Yabancı Irk ve Millet İsimlerinin Soyadı Olarak Kullanılması Yasağı ve Bir Anayasa...
30
GİRİŞ
Soyadı, kişiliği belirlemede en önemli unsurdur. Buna istinaden,
bireylerin soyadları, onların toplum içinde olan ilişkileri bakımından
hayati derecede önem teşkil eder. Özellikle de haklı nedene dayana-
rak soyadın değiştirilmesi usulünde bireyler kendilerini en iyi ifade
edecek sözcüğü soyadı olarak seçmek isterler. Ancak, yeni seçilen so-
yadı 2525 sayılı Soyadı Kanunu’nun 3. Maddesinde belirtilen koşulları
sağlamalıdır. Bu çalışma özelinde ise, yeni seçilen soyadı ya da genel
olarak soyadı yabancı ırk ya da millet isimlerinden bir sözcük olama-
malıdır.
Yabancı ırk ve millet isimlerinin soyadı olarak kullanılması yasağı
yakın zamanda bir Anayasa Mahkemesi kararına konu olmuştur. Söz
konusu Anayasa Mahkemesi kararında yerel mahkeme 2525 sayılı Ka-
nunda yer alan yabancı ırk ve millet isimlerinin soyadı olarak kullanıl-
ması yasağının iptali için başvurmuştur. Ancak Anayasa Mahkemesi
9’a 8 karşı oyla yerel mahkemenin iptal başvurusunu reddetmiştir.
Bu çalışmanın ana konusunu yukarıda anılan Anayasa Mahkeme-
si kararı oluşturmaktır. Kararın daha iyi analiz edilmesi adına, çalış-
manın ilk bölümünde soyadı kavramına genel hatları ile değinilmiştir.
İkinci bölümde ise söz konusu Anayasa Mahkemesi kararı tüm boyut-
ları ile ele alınmıştır.
I. SOYADI KAVRAMI
Kişinin doğumla birlikte isminin bir parçası olarak bulduğu soya-
dı, hukuken nitelendirilmeye ve işlevleri bakımından aydınlatılmaya
muhtaçtır.
A. TANIMI
İsim, bir kişinin kimliğini belirleyen ve bu bağlamda onu birey-
selleştiren, toplumla olan ilişkilerinde onu diğer kişilerden ayıran
en önemli unsurdur
1
. 2525 Sayılı Soyadı Kanunu’nun 1. Maddesine
göre “Her Türk öz adından başka soyadını da taşımağa mecburdur”.
1
Ayrıntılı bilgi için bakınız: Kemal Oğuzman / Özer Seliçi / Saibe Oktay-Özde-
mir, Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), İstanbul, Yeniden gözden geçiril-
miş ve mevzuata uyarlanmış 9. Bası, Filiz Kitabevi, 2009, s, 94.