37 / 413
Yabancı Irk ve Millet İsimlerinin Soyadı Olarak Kullanılması Yasağı ve Bir Anayasa...
36
Soyadı Kanunu’na dayanılarak onunla aynı yıl ihdas edilen So-
yadı Nizamnamesi’nin 5. ve 7. maddeleri incelenmekte olan konuyla
yakından alakalıdır:
Madde 5 - Yeni takılan soyadları Türk dilinden alınır.
Madde 7 - Yabancı ırk ve millet isimleri soyadı olarak kullanıla-
maz.
Nizamname’nin soyadına ilişkin yukarıda yer verilen olumlu ve
olumsuz yasakların ayrıca konulması, soyadında “yabancı ırk ve mil-
let isimleri”nin kullanılmaması ile soyadının Türkçe kelimeler arasın-
dan seçilmesinin birbiriyle örtüşmeyen, ayrı şartlar olduğu kanaati
uyandırmaktadır.
C. YEREL MAHKEMENİN İTİRAZ GEREKÇELERİ ÜZERİNE
Anayasa Mahkemesi’nin eşitlik ilkesi hakkında verdiği, mutlak /
hukuki eşitlik ayrımını yaptığı bir kararına
22
atıfta bulunan yerel mah-
keme, somut olayda hukuki eşitliğin zedelendiği kanaatine varmıştır
23
.
Yüksek mahkemenin de bu iki eşitlik anlayışı arasında tercihini huku-
ki eşitlikten yana kullandığı göz önünde bulundurulursa, en azından
gerekçe düzeyinde, ilk derece mahkemesinin yüksek mahkemenin
kararında kullanması muhtemel bir kıstasa gerekçeleri arasında yer
verdiği söylenebilir. Buna göre, “davada da buna benzer bir durum
söz konusudur.” Kişi mevcut soyadını Türkçe kökenli bir kelimeyle
değiştirmek amacı ile mahkemeye başvurduğunda hukuken herhangi
bir sorunla karşılaşmamaktadır. Buna karşılık kamu düzenine aykırı
anlam içermeyen, Türk dilinin ses yapısına uygun, ancak Türkçe kö-
kenli olmayan bir sözcüğü soyadı olarak kullanmak için mahkemeye
başvuran kişiler ise taleplerinin olumsuz sonuçlanması durumu ile
karşı karşıya kalmaktadır. Böylece hukuki durumları aynı olan kişiler
maalesef farklı muamelelere tabi tutulmuş olmaktadır
24
.
22
Esas sayısı: 2005/28, Karar sayısı: 2008/122, Karar günü: 12.06.2008, R.G. Tarih-
Sayı: 13.11.2008-27053.
23
AMKD, op.cit., s.893
24
Ibid.