35 / 413
Yabancı Irk ve Millet İsimlerinin Soyadı Olarak Kullanılması Yasağı ve Bir Anayasa...
34
sine karşı Midyat Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açmıştır
16
. Davacı
Süryanice bir kelimeyi -Bartuma- soyadı olarak kullanmak istemektedir.
Davacı taraf, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 10. maddesinde
eşitlik ilkesinin düzenlendiğini, eşitlik ilkesinin bu ilkeden yaralanan-
lar açısından bir temel hak, yani eşit işlem görmeyi ya da ayırım gö-
zetilmemesini isteme hakkı doğurduğunu, aynı zamanda bu ilkenin
devlet organları ve idari makamlar açısından da anayasal bir buyruk
ve devlet yönetiminin de temel bir ilkesi olduğunu, bu çerçeveden
bakıldığından 10. maddede ifade edilen özellikler (dil, ırk, renk, cin-
siyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep) bakımından ayı-
rım yapan bir kanunun Anayasa’ya aykırı olacağını, ancak 2525 sayılı
ve 21/06/1934 tarihli Soyadı Kanunu’nun 3. Maddesinde düzenlenen
“yabancı ırk ve millet isimleriyle” ibaresinin Türkçe kökenli olmayan
soyadlarının kullanımına engel olduğunu savunmaktadır
17
. Davacı,
ayrıca, söz konusu düzenlemenin ırksal ve milletsel ayırım yaptığını,
Anayasa’nın 10. Maddesinde açıkça ırklara dayalı ayırım yapılamaya-
cağının düzenleme altına alınmasına rağmen Soyadı Kanunu’ndaki ve
iptali istenen düzenleme ile Türkçeye ve Türkçe kökenli soyadları lehi-
ne ayırım yapıldığını bu durumun da açık bir şekilde Anayasa’nın 10.
maddesine aykırı olduğunu, bu vesile ile Soyadı Kanunu’nun 3. mad-
desindeki “yabancı ırk ve millet isimleriyle” ibaresinin iptal edilmesi
gerektiğini ileri sürmüştür.
Davalı nüfus idaresi, yapılan duruşmada, davacı tarafın anayasa-
ya aykırılık itirazına dair takdiri mahkemeye bırakmıştır
18
.
Davada yer alan Cumhuriyet savcısı ise davacı vekilinin Soyadı
Kanunu’nun 3. maddesinde “yabancı ırk ve millet isimleri” ibaresinin
Anayasanın eşitlik ilkesini düzenleyen 10. maddesine aykırı olduğu
yönündeki iddiasını hukuki anlamda tartışmaya değer ve ciddi buldu-
ğundan, taleple ilgili olarak iptal incelemesi yapılmak üzere dosyanın
Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesini kamu adına talep ve mütalaa
etmiştir
19
.
16
AMKD, op.cit., s.899
17
Ibid., s.891
18
Ibid., s.892
19
Ibid.