40 / 413
TBB Dergisi 2014 (112)
Faruk TURİNAY
39
Türklük sıfatı kanûnen muayyen olan ahvâlde izâa edilir
31
.”
32
Görüldüğü üzere, -en azından- hukuki anlamda Türkler’in vatan-
daşlığı ifade ettiği, Türkiye’de yaşayan farklı dil ve ırk mensuplarını
kapsadığı söylenebilecektir.
Yeniden mahkemenin kurduğu bağlantıya dönülürse, Soyadı
Kanunu’nun 3. maddesindeki düzenleme, eşitlik ilkesini düzenleyen
1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun 69. maddesi ile aynı doğrultuda-
dır ve “sadece Türkçe soyadlarının kullanımına müsaade etmektedir.”.
Yerel mahkeme sonraki anayasalarda “eşitlik” anlayışının değiştiği
kanaatine varmıştır: “1961 Anayasası’nın 12. maddesi ve akabinde de
1982 Anayasası’nın 10. maddesi ile hiçbir ayırım gözetmeksizin herke-
sin eşit olduğu kabul edilmiştir. Dolayısıyla Soyadı Kanunu’ndaki bu
düzenlemenin 1982 Anayasası’nın 10. maddesi ile kabul edilen eşitlik
prensibi ile uyumlu olduğundan söz edilemeyeceği”
33
ortadadır.
Mahkeme bu gerekçelerle “yabancı ırk ve millet isimleri” ibaresi-
nin iptalini talep etmiştir.
D. YÜKSEK MAHKEMENİN GÖRÜŞÜ VE KARŞI-OY
GEREKÇELERİNİN ELE ALINMASI
On yedi üyenin katıldığı toplantıda Anayasa Mahkemesi, dokuz
üyenin ret sekiz üyenin iptal yönünde oy kullanması sonucu 21.6.1934
günlü, 2525 sayılı Soyadı Kanunu’nun 3. maddesinde yer alan “… ya-
bancı ırk ve millet isimleriyle …” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olmadı-
ğına ve itirazın reddine karar vermiştir. Mahkeme üyelerinden Haşim
Kılıç, Osman Alifeyyaz Paksüt, Fulya Kantarcıoğlu, Fettah Oto, Engin
Yıldırım, Hicabi Dursun, Celal Mümtaz Akıncı ile Erdal Tercan karşı-
oy kullanmışlardır
34
. Kararın şekillenmesinde ret ve iptal oylarındaki
farkın tek bir üyenin görüş değiştirmesiyle ilgili düzenlemenin iptali
sonucunun doğmasına yol açacak derecede az olması uyuşmazlığın
çetrefilli yapısına işaret etmektedir.
31
Yitirilir. Ibid.
32
Yüzbaşıoğlu, Anayasa Hukukunun Temel Metinleri, op.cit., s.29
33
AMKD, op.cit., s.895
34
Ibid., s.898