41 / 413
Yabancı Irk ve Millet İsimlerinin Soyadı Olarak Kullanılması Yasağı ve Bir Anayasa...
40
1. ÇOĞUNLUK GÖRÜŞÜ
Öncelikle belirtmek gerekir ki, yüksek mahkeme “yabancı ırk ve
millet isimleri” kullanılması yasağını Türkçe kökenli olma zorunlu-
luğu şeklinde yorumlamamakta; münhasıran dile özgü tartışmalar-
dan bağımsız bir terim olarak ele almaktadır. Nitekim kararda, Soyadı
Kanunu’na istinaden çıkarılan Soyadı Nizamnamesine atfen, “yeni
alınacak soyadlarının yabancı ırk ve millet ismi olmaması ve aynı za-
manda Türk dilinden alınması”
35
ifadelerini kullanmak suretiyle, so-
yadının Türkçe kökenli olmasını “yabancı ırk ve millet isimleri” kul-
lanılmamasından ayrı bir şart olarak telakki etmektedir. Yukarıda da
temas edildiği üzere Soyadı Nizamnamesi, iki şartı ayrı maddelerde
düzenlediği gibi; Anayasa Mahkemesi de bunları farklı konumlarda
görmektedir.
Mahkeme, gâi ve tarihi yorum yöntemlerini kullanarak, iptali is-
tenen hükümle ilgili Türkiye Büyük Millet Meclisi ihtisas komisyo-
nu ve genel kurul tutanaklarının içeriğinden hareketle, “vatandaşlar
arasında milli birlik ve bütünlüğün sağlanmasının amaçlandığı”nı
36
savunmaktadır.
Yukarıda yer verilen, yerel mahkemenin eşitlik ilkesi bağlamında
atıfta bulunduğu Anayasa Mahkemesi kararındaki ifadelerin hemen
hemen aynısına burada rastlanmaktadır: “Anayasa’nın 10. maddesin-
de yer verilen eşitlik ilkesi hukuksal durumları aynı olanlar için söz
konusudur. Bu ilke ile eylemli değil, hukuksal eşitlik öngörülmüştür.
Eşitlik ilkesinin amacı, aynı durumda bulunan kişilerin yasalar kar-
şısında aynı işleme bağlı tutulmalarını sağlamak, ayrım yapılmasını
ve ayrıcalık tanınmasını önlemektir.”
37
Mahkemeye göre, bu ilke, aynı
durumda bulunan kimi kişi ve topluluklara ayrı kurallar uygulanarak
yasa karşısında eşitlik ilkesinin ihlalini men etmektedir. Bu noktadan
sonra, mahkemenin vardığı sonuca giden yolu aydınlatacak bir ifadey-
le karşılaşılmaktadır: “Yasa önünde eşitlik, herkesin her yönden aynı
kurallara bağlı tutulacağı anlamına gelmez. Durumlarındaki özellik-
ler, kimi kişiler ya da topluluklar için değişik kuralları ve uygulamala-
35
Ibid., s.896
36
Ibid.
37
Ibid., s.896-897