39 / 413
Yabancı Irk ve Millet İsimlerinin Soyadı Olarak Kullanılması Yasağı ve Bir Anayasa...
38
bilmelerine imkân tanınmalıdır.”
26
Türkiye’nin taraf olduğu konuyla
alakalı uluslararası sözleşmeler de yerel mahkemenin dayandığı ge-
rekçelerden biridir.
Son olarak, mahkeme, iptali istene hüküm ile anayasal düzenin
mahiyeti arasında bir bağ kurarak iddiasını güçlendirme çabasında-
dır
27
. Şöyle ki, 21/06/1934 tarihli Soyadı Kanunu’nun yürürlüğe giydi-
ği tarihte 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu uygulanmaktadır. Bu anaya-
sanın eşitlik ilkesine dair tek hükmü 69. maddesinde bulunmakta olup
şu şekildedir:
“Türkler kanûn nâzârında müsâvî ve bilâistisnâ kanûna riayetle
mükelleftirler. Her türlü zümre, sınıf, aile ve fert imtiyâzları mülgâ ve
memnûdur.”
28
Mahkemeye göre bu düzenlemedeki eşitlik ilkesi, “günümüze
göre son derece dar düzenlenmiş ve eşitliğin sadece Türkler arasında
söz konusu olabileceğini öngörmüştür.”
29
Düzenlemenin kapsam ola-
rak günümüzdeki muadillerine göre daha kısa olduğuna kuşku yok-
tur. Buna mukabil, mahkemenin eşitliğin sadece Türkler arasında var
olabileceğine ilişkin görüşüne katılmak mümkün değildir. Zira aynı
anayasanın 88. Maddesi yaptığı vatandaş tanımıyla “Türkler”in huku-
ken kimler olduğunu belirlemiştir:
“Türkiye ahâlisine din ve ırk farkı olmaksızın vatandaşlık itibâriyle
(Türk) ıtlak olunur
30
.
Türkiye’de veya hariçte bir Türk babanın sulbünden doğan veya-
hut Türkiye’de mütemekkin bir ecnebî babanın sulbünden Türkiye’de
doğup da memleket dahilinde ikâmet ve sinn-i rüşde vusûlünde res-
men Türklüğü ihtiyar eden veyahut Vatandaşlık Kanûnu mûcibince
Türklüğe kabûl olunan herkes Türktür.
26
Ibid.
27
Ibid., s.894-895
28
Necmi Yüzbaşıoğlu, Anayasa Hukukunun Temel Metinleri, 7. Baskı, İstanbul,
Beta Yayınları, 2011, s.25
29
AMKD, op.cit., s.895
30
Kabul edilir, sayılır. “Itlak” genelleme yapılırken kullanılan bir kelimedir. Türk
Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük, “ıtlak” başlığı,
http://tdkterim.gov.tr/bts/,
erişim tarihi: 24.07.2012